292. සිත්තමක ලියැවුණු කවිය...09 (අවසාන කොටස)



පහුවදා පාන්දර මමත් අම්මා එක්කම කුකුළා හඬලන්ඩත් කළියෙං නැගිටගත්තා. නැගිටගත්තා කිව්වාට මට අමුතුවෙං ඇහැරෙන්ඩ දෙයක් තිබ්බෙ නෑ. හැන්දෑවෙ ඉඳං වෙච්චි දේවල්වලට නින්ද මගෙ අහලකටවත් ආවෙ නෑ. වික්‍රම දීපු ඒ කඩදහියේ රෝල් කරලා තිබුණේ සිත්තර දෙකක්. එකක් හරි ලස්සන මුහුදක ඈත ක්ෂිතිජයට උඩින් ආකාසෙ වටකුරුවට බැබළෙන හඳයි තරු කැටයි. හඳේ ඡායාව මුහුදෙ හරි අපූරුවට රැළි අතරට වැටිලා. සිත්තරේ පහළට වෙන්ඩ එක පැත්තක කළු ගලක් උඩ ඒ හඳ එළියට දිලිහෙන මුතු කැටයක්. ඒ මුතු කැටේ වට කරගෙන නට නට ඉන්නෙ කණාමැදිරියො රංචුවක්. බලා ඉන්ඩ හරි ලස්සන සිත්තරයක්. අනිත් සිත්තරේ උන්නෙ මම. බලං හිටියා වාගෙම ඇඳලා. සඳාලාට දීලා තිබ්බ ඒවා වාගෙ නෙවෙයි, පාටත් කරලා. මං හැබෑවට ඉන්නවාට වඩා හැඩයි ඒ සිත්තරේ. කොහොම ඇන්දාද කියලා මට හිතාගන්ඩ බැහැ. සඳාගේ සිත්තරේ ඇඳලා තිබ්බ හැටි මං දැක්කානේ. ඒ බලාගෙනම ඇඳලාත් එච්චර වෙනස්කම් තිබුණේ. මං කෝකටත් අම්මාට හඳ පානේ සිත්තරේ විතරක් පෙන්නලා මගෙ රූපේ අල්මාරිය ඇතුළේ හැංගුවා. පස්සෙ පෙන්නන්ඩ බැරියැ. ඊට හපං මේ හැන්දෑවේ කතා කරලා තියෙන කාරණාව. මාව පල්ලෙහා ගෙදරට පිටත් කරලා මෙතන මට මඟුල් කතා කරලා! අම්මා ඉතිං ඒ විස්තර කියලා මගෙං ඇහැව්වා මගේ කැමැත්ත අකමැත්ත. ඒත් මගේ හිත සන්තෝසෙන් උඩ පනින අතරේ හිතේ එක කොණක් මොකද්දෝ කටු පඳුරක පැටලිලා වාගේ කණස්සල්ලකින් පිරිලා ගිහින් වග මට දැනුණා. ඒ හින්දා මං එක සැරේම කැමතියි කියන්ඩ ගියෙ නෑ. හිතලා බලලා පස්සෙ කියන්නං කියලා තමයි කිව්වේ. ඒ ඔක්කෝමත් හරි, අපේ ගෙයි බිත්තියෙන් අඩි විස්සක් තිහක් එපිටින් එයා නිදං ඉන්න බව හිතෙද්දි... නින්ද යයිද මට. එයාට නින්ද යන්ට ඇත්ද දන්නෙ නෑ. එක්කො එයත් මං වාගෙ ඇහැරගෙන කල්පනා කරනවද දන්නෙ නෑ. අම්මයි මායි නිදාගන්නෙ ගෙයි අනිත් පැත්තෙ කාමරේ. ඉස්සරහා කාමරේට ගිහිං ජනේලෙ ඇරගත්තානං කෙළින්ම අක්කලාගෙ ගේ පේනවා. ඊට කෙළින්ම තියෙන්නේ අක්කලාගෙ ගෙයි ඉස්තෝප්පු කාමරේ ජනේලෙ. ඒ වුණාට මං එහෙම කරන්ඩ ගියෙ නෑ. අම්මා දැක්කොත් එහෙම. ඊටත් වඩා, එයා ජනේලෙ ඇරගෙන හිටියොත් එහෙම මං මෙහෙ ජනේලෙ අරිනවා දකීවි. ඒ හින්දා ඕන නෑ කියලා මං හිත හදාගෙන හිටියා.

අම්මා වෙනදා වාගෙම කඩේට දාන්ඩ ඉඳි ආප්පයි හැලපයි හදන අතරේ මං කිරි හොද්දට පොල් මිරිකන්ඩ පටංගත්තා. වටිංගොඩිං එළිය වැටීගෙන එද්දි හදිසියෙම කුස්සියේ දොරෙං එබුණෙ විජේ අයියා. "අදනං ගොරෝ ගොරෝ වහීද මන්දා! මේං වදේ මේකිත් අද කුකුළාටත් කළිං ඇහැරලා!" මං එයාට ඔරෝලා අහක බලාගත්තා. "වෙනදාටත් අම්මා මෙතන තනියෙං නහිද්දි නරක ඇති දෝණියන්දැට ඇවිත් මේ වැඩට උදව් වුණානං?"

"ඔහෙ පාඩුවෙ ඉන්ඩ දියං පුතේ, අද හරි ඔය ඇවිත් ඉන්නවා මදෑ!" කවදාවත් නැතුව අම්මා අද මගෙ පැත්තට කතා කළා. 

"ඒක හැබෑව!" විජේ අයියාගෙ ඔලොක්කු හිනාවට මට ආයෙමත් ඔරවලා බලන්ඩ හිතුණත් මං ඔහෙ මගෙ පාඩුවෙම හිටියා.

"අර දරුවා පිටත් වුණාද?" ඒ ගමනනං මං කන් දෙකම ඒ පැත්තට හරවගත්තා. එයා කොහොමද එහෙම යන්නෙ කියන්නෙවත් නැතුව?

"තව නෑ අම්මෙ, මං මේ ආවෙමත් ඒකමයි. මලයට මොනවාහරි කාලා යන්ඩ හදන්ඩ කියලා කුසුමෙ ලෑස්ති වුණේ. ඒත් කුසුමෙට ඩිංගක් සනීප නැතුවා වාගේ. අම්මාට පුළුවනිද මොනවාහරි මලයාට උදෙංම කාලා යන්ඩ ලෑස්ති කරන්ඩ?"

"අපොයි මොකෝ බැරි? මේ ඉඳි ආප්ප ටික තැම්බුණාම අරං එන්නංකො පහළට. කිරි හොද්දයි සම්බෝලෙයි ලෑස්ති කරලා ගත හැකි ඉක්මනින්ම. මොකද ලොකු කෙලීට?"

"ඔය පොඩි කැරකිල්ලක් ඇල්ලුවා. වමනෙත් ගියා. සමහරවිට ඊයේ මෙයා උයාපුවා කාලාද දන්නෙත් නැහැ ඉතිං!" විජේ අයියා එහෙම කියලා බක බක ගාලා හිනාවෙන්ඩ ගත්තා. 

"ඉන්නවකො! ආයෙ තේකක්වත් හදලා දෙන්නෙ නැහැ අයියාට මංනං ඔන්න!" මං සුද්ද කර කර හිටපු ළුූණු ගෙඩියෙං විජේ අයියාට දමලා ගැහැව්වා.

"අනේ තියාගනිං උඹේ තේක! මට ඕන නෑ, අන්න අරුන්දැට පුළුවන්නං ඇවිත් තේකක් හදලා දියං. අක්කණ්ඩි උදේම ලැහැස්ති වුණේ ඉඹුල් කිරිබත් හදන්ටය කියලා. දැං ලබු කිරිබත්වත් උයාගන්ට බැරි ගාණට අන්න ඇඳට වැටිලා ඉන්නවා….. අම්මේ, මං යනෝ!" විජේ අයියා එහෙම කියාගෙන යන්ඩ ගියා.

"අක්කාට මොකද අම්මෙ?" මං වෙන අය ගැන හිතන්ට කළියෙං අක්කා ගැන හිතුවා. නැත්තං අම්මා වුණත් වැරදියට හිතන්ඩ බැරි නැහැ. "වෙද මාමා ළඟට එක්කං යන්ඩ වෙයිනෙ?"

"ඔය අජීර්ණෙකට නෙවෙයි දෝණි, ඔහොම වෙනවා බැන්දාට පස්සෙ..." අම්මාගෙ මූණේ අමුතු හිනාවක්.

"ඒ මොකෝ?"

"උඹට තේරෙයි පස්සෙ. දැං තේ ජෝග්ගුවක් හදාගෙන ගිහිං පල්ලෙහාට දීලා වරෙං හොඳ කෙල්ල වාගේ..."

ඉබ්බංව දියේ දැම්මාම වුණත් ඇන්නෑවේ කියන්ඩ ඕනෙ. නැත්තං හොඳ නෑ. "මං මේ සම්බෝලෙ කොටලා ඉවරවෙලාම යන්නං..."

"ඕක කොටත හැකි මට, මේ ටික බාලා ඉවරවුණහම. අර කේතලේ පැහිලා ඇති, තේ ඩිංගක් හදං ගිහිං අක්කාටත් මොකද කියලා බලාගෙන වරෙං විගහට, මේ ටික කඩේට දාලා එන්ඩත් එපැයි පුතේ..."

මං ඉතිං තේ ජෝග්ගුවක් හදාගෙන පල්ලෙහාට අරං ගිහින් අක්කගෙයි අයියාගෙයි කෝප්පවලටයි, තව කෝප්පෙකටයි වත් කළා. ඔහෙ නෑ කවුරුවත් පේන්ඩ. මං අනිත් දෙක ඉස්සරහා මේසේ උඩින් වහලා තියලා අක්කාගෙ කෝප්පෙත් අරං කාමරේට ගියා. අක්කා නිදි. "අක්කෙ, මේං තේ..."

අක්කා ඇස් දෙක පිහදාලා නැගිට්ටා. "ඔයා තේත් හැදුවද?"

"ඔව්. මොකෝ වුණේ? අයියා ඇවිත් කිව්වා අසනීපයි කියලා?"

"ඔය දැං ටික දවසක ඉඳං පොඩි කැරකිල්ලක් දැනෙනවා. ඒක හරි යයි... අයියලා තේ බිව්වද?"

"පේන්ඩ හිටියෙ නෑ කවුරුවත්, මං අර ඉස්සරහෙන් වහලා තිබ්බා..."

"ආ, ළිඳට යන්ඩ ඇති මං හිතන්නේ..."

"අම්මා මට විගහට එන්ඩ කිව්වා ඉඳි ආප්ප ටික කඩේටත් දාලා එන්ඩ එපැයි. මං යන්නද එහෙනං?"

"හා, මං එන්නං උඩහට අම්මාට උදව් වෙන්ඩ..." අක්කාත් නැගිට්ටා.

මං උඩහට ගිහිං අම්මා කඩේට ගෙනියන්ඩ වෙං කරලා තිබ්බ පාර්සල් ටික විගහට පෙට්ටියෙ අඩුක් කරගෙන ගීතා අක්කලාගෙ කඩේට දුවලා ආවා.  මං එද්දි කට්ටිය කෑමට වාඩි වෙලා. මාත් පිඟානක් බෙදාගෙන මේසෙ එහාපැත්තේ බිත්තිය ළඟ පුටුවකින් ඉඳගත්තා. 

කාලා බීලා ඉවර වෙලා කට්ටිය මිදුලට බැස්සා. විජේ අයියාත් වික්‍රම එක්ක පන්සලට යන්ඩ ලෑස්ති වෙලා. අම්මා මගදි කන්ඩ හැලප වාගයක් වික්‍රමගේ අතට දුන්නා. එයා අම්මාටයි අක්කාටයි වඳිනවා බලං ඉන්දැද්දි මගෙ නාහෙ දැවිල්ල ඇල්ලුවා. මට එයා ගමට පය තියපු මුල්ම දවස මතක් වුණා. එදා හිටං අපි දෙන්නා අතරේ ඇති වෙච්ච ආරෝවල් මතක්වුණා. මං ඉස්තෝප්පුවේ කණුව බදාගෙන අහක බලාගෙන හිටියා.

"මුතූ..." අම්මායි, අක්කායි, අයියායි මිදුලෙ බලං ඉන්දැද්දි වික්‍රම මගෙ ළඟට ඇවිල්ලා. ඒත් මට තාම හිතට හයියක් නෑ එයා දිහා බලන්ඩ. "උදේට කෑවා මදිවද දැං නියපොතු විකන්නේ?" මං නියපොතු විකන්ඩ පටංගෙන කියලා මට දැනුනෙත් එතකොටයි. හපන්ඩ ඇති නියපොත්තකුත් නෑ. මං අත පහළ දැම්මා. "සිත්තරේ බැලුවාද?" මේ අහන්නේ කොයි සිත්තරේ ගැනද කියලා මං දන්නවා. මං ඔව් කියන්ඩ ඔළුව වැනුවා. "කැමතිද ඒකට?"

"මං දිහා බලන්නෙත් නැතුව ම එහෙම ඇන්දේ කොහොමද?" මං ඇහැව්වා. "මං දැක්කා සඳාට ඇඳලා දීලා තිබ්බ එක පෝය දවසෙදි. එයා දිහා බලාගෙන ඇඳලත් ඒක වෙනස්නේ?"

"එදා ඔය එක සීරුවට සිත්තර විස්සක් තිහක් අඳින්ට වුණාම මට පුළුවනෑ හිත එක හැටියකට තියාගෙන ඒ වැඩේ කරන්ට. ඉතිං අර කෙල්ලගෙ ඇස් දෙක මේ කෙල්ලටයි, මේ කෙල්ලගෙ කට අර කෙල්ලටයි ඇඳෙන්ට ඇති... මං මක් කරන්ටද ඒකට?" එයා උත්තර දුන්නෙ හිනා වෙලා. මගේ හිතත් හිනාවෙන හැටි මට දැනුණා. එදා ඇන්ද හැමෝගෙම එව්වා එහෙනං ඒ වගේ තමයි අඳින්ඩ ඇත්තේ... 

"ඉතිං මේක මං දිහා බලන්නෙවත් නැතුව මේ හරියට ම ඇඳලා තියෙන්නේ…?" මං ආයෙම ඇහැව්වා.

ඒ වතාවේ ඒ මූණෙ ඇඳිච්ච හිනාවට මට ඉබේම බිම බැලුනා. "ගලේ කෙටුවා වාගේ හිතේ ඇඳිච්ච රූප සිත්තරේට අඳින්ට ආයෙ බල බල ඉන්ට ඕන නෑ මුතූ... ඉතිං කියන්ට, කැමතිද ඒකට?"

"එහෙම තෑගි හැමදාම හම්බවෙන්නෙ නෑනේ… කැමති නොවී කොහොමද ඉතිං ..."

"අම්මාට පෙන්නුවාද ඒක?"

මං නැහැයි කියන්ට ඔළුව වැනුවා. "පස්සෙ පෙන්නනවා... අනිත් එක විතරයි පෙන්නුවේ..." 

එයා හිනාවුණා. "හෝ ගාන පොකුණ දැකලා තියෙනවද?"

මං ඔළුව වැනුවා. "අප්පච්චි වතාවක් අපිව කොළඹ එක්ක ගියා. ඒ ගමනෙදි මූදත් බලන්ඩ ගියා..."

වික්‍රම ඔළුව වැනුවා. ඊළඟට ටිකක් වෙලා සද්ද නැතුව කල්පනා කරලා ආයෙම ඔළුව ඉස්සුවා. "ඊයෙ අම්මා මුකුත් කිව්වද?"

මං බිම බලාගත්තා. මගෙ මූණ රතු වෙලා තියෙන හැටි මට හොඳට දැනුණා. "කිව්වා..." මං මිමිණුවා.

"ඉතිං...?" එයා ඇහැව්වේ වචනෙ බරට ඇදලා. "ඒකටත් කැමතියි නේද?"

මං මගේ කටිං කෝල හිනාවකුත් එක්ක එළියට පනින්ඩ හදන හිත අමාරුවෙන් අල්ලලා නවත්තගත්තා. මෙයා යන්ඩ කළිං හිත අස්සේ තියෙන රොඩුබොඩු ඔක්කොම සුද්දකරගන්ඩ ඕනෙ. නැත්තං එහෙම මට වෙන්නේ වහිනකල් ආකාහෙ දිහා බලාගෙන ඉන්න වැහි ලිහිණි වගේ හූල්ල හූල්ල ඉන්ඩ. මං ලොකු හුස්මක් ගත්තා. "එතකොට ඒ ගමේ ඉන්න අයට මොකද වෙන්නේ?"

වික්‍රමගෙ නළල රැළි වුණා. "ඒ කවුද?"

"අර ගුරුන්නාන්සේගේ දෝණියන්දැ?"

ටිකක් වෙලා පුදුම වෙලා වාගෙ බලං ඉඳලා මෙන්න වදේ හිනාවෙන්ඩ ගත්තා. "මුතූට කොහෙන්ද එහෙම දෙයක් හිතට වැටුණේ? ගුරුන්නාන්සේගෙ දෝණියන්දැ - සමන්ති අක්කා - මට වඩා හතර පස් අවුරුද්දක්ද කොහෙද වැඩිමල්... අල්ලපු ගමට දීග ගිහිං දැං කෙළි පැටික්කියෙකුත් ඉන්නවා....."

මගෙ ඔළුව එකපාරටම ඉස්සුනා. දෙයියනේ! මං හිතං උන්නෙ කොච්චර වැරදියටද! අර විජේ අයියානං ඇත්තට...! මං එයා උන්නු පැත්ත ඔරවලා බැලුවා. ඒ තුන්දෙනා වෙන කතාවක. එයානෙ මේ කොහෙවත් යන ගුරුන්නාන්සේගෙ දෝණියන්දෑ කෙනෙක් ගැන මගෙ ඔළුවට දැම්මේ. 

"එහෙම එකක් ගැන හිතාගෙනද එතකොට මට මෙච්චර දවස් ගණං පෙන්නුවේ?" වික්‍රම තාම හිනා වෙනවා.

මං හිතං හිටියේ මෙයා එහෙ අයට පොරොන්දු දීලා ඇවිත් මෙහෙ කෙල්ලො පස්සේ යනවා කියලා. මගේ හිතේත් කොයි තරං ඇඟෑලුම්කමක් දැනුණත් මං මගේ හිත නවත්තගෙන හිටියේ ඒකයි. මං ආපහු සැරයක් විජේ අයියා ඉන්න පැත්තට එරෙව්වා. ඔරෝනවා ඇරෙන්ඩ ඉතිං මං ආයෙ ඕක ගැන කියලා උන්දැ එක්ක සණ්ඩු අල්ලන්ඩද? මගේ ඇස් දෙකට කඳුළු පිරීගෙන එන හැටි මට දැනුණා. මං විගහට බිම බලාගත්තා. 

වික්‍රම තව අඩියක් ළඟට ආවා මට දැනුණා. "මේ අහන්ට… මං නගාගෙ හිත හරියටම අඳුරගත්තේ නගාගෙ කවි පොතෙන්… ඒ අඳුනගත්තු හිත ගාව නතර වෙන්ට හිතුණේ නගා අර සිදුහත් කුමාරයායි යශෝධරා දේවියි ගැන ලියලා තිවුණ කවිය හින්දා, අර මං විහාර ගෙයි සිත්තරේට ලියාපු කවිය. ඒ මොහොතෙදි සිදුහත් කුමාරයාට දැනුණු හැටි ගැන ඔහොමට හිතන කෙනෙක් මට මුණගැහිලාම නැහැ. ඒ මොහොතෙදි එතන උන්නේ බුදු වෙන්ටම පෙරුම් පුරාගෙන ආපු බෝසතාණන් වහන්සේ වුණත් ඒ වෙද්දි බුදු වෙලා හිටියේ නැහැ නෙව. මට මේ වෙලාවේ නගාව දාලා යන්ට තියෙන අමාරුවට වඩා සිය දහස් ගුණයක වේදනාවක් ඒ වෙලාවේ ඒ හිතේ තියෙන්ට ඇති. මුතූගේ ඒ වචන කොයි තරං වටිනවාද… එහෙම පරාර්ථකාමී හිතුවිල්ලක වටිනාකම කොච්චරක්ද කියලා දන්නවාද? මුතූ ඒ ලියලා තිබුණා වාගේම, මට මේ වෙලාවේ යන්ට වෙනවා... ගුරුන්නාන්සේ එක්ක කතා කරන්ට ඕන, ඒ පැත්තේ කටයුතු එකලාසයක් කරගන්ට ඕන... ඉතිං නොගිහිං බෑ... ඒත් මං ආපහු ඉක්මනටම එනවා... මගෙ මුතු මැණිකෙව මගේම කරගන්ට… එතකල් ඔහොම නියපොතු වික වික ඉඳලා අන්තිමට ඇඟිලි ටිකත් කාලා ඉවරයක් කරලා දාන්නෙ නැතුව දවසක මටත් ඔය ටික ඉතුරු කරලා තියන්ට..." මං දත් අතරට අහුවෙලා තිබ්බ ඇඟිලි ටික විගහට පහළට ඇදලා ගත්තා. කන් දෙකට ලේ පුරාගෙන එන අතරෙදි මගේ මූණෙ ඇඳිච්ච හිනාව මට නවත්තගන්ඩම බැරි වුණා. ඒ වෙලාවෙදි වික්‍රම මගේ ඔළුව අතගෑවා. අප්පච්චිගේ බර අතේ උණුහුම මට දැනුණේ. "මං ආපහු එනකල් පරිස්සමෙන් ඉන්ට ඕනෙ… තේරුණාද?"

මං ඔළුව වැනුවා. එච්චර කාලෙකට බලෙංම අගුළු දමාගෙන හිටපු මගෙ හිත සී සී කඩ විසිරිලා. ඉන් ඉස්සර කවදාවත් දැනිලා නොතිබිච්ච මහා අමුත්තකින් හිත පිරීගෙන එනවා.

"විභාගෙ ප්‍රතිඵල ආවාම මටත් කියලා එවන්ට... මට ලියුං එවන විදිහ, හදිසියකට කතා කරන්ට ඕන වුණොත් ලොකු ඉස්කෝලෙ මහත්තයලගෙ දිහෑ ටෙලිෆෝන් නොම්බරේ එහෙම මං විජේ අයියාට දීලයි තියෙන්නේ..."

මං ආයෙමත් ඔළුව වැනුවා. විටිංවිට එයා කියපු කරපු දේවල්වලට මගේ හිත ගැස්සෙන එක ටික දවසක ඉඳං පුරුද්දට ගිහිං තිබුණත් මේ වෙලාවේ මේ දැනෙන්නේ එහෙම නිකම්ම හිත ගැස්සිල්ලකට එහා ගිය දෙයක්... මගේ හිත ආදරේ හොයාගෙන... මගේ හිත මාවත් අත ඇරලා දාලා කොහෙදෝ ඉගිල්ලෙනවා...

"මුතූ විශ්ව විද්‍යාලෙට තේරුණොත් යනවද?"

මං මගේ හිතත් අරගෙන උඩ යන්න හදන සරුංගලේ ආපහු නූලෙන් ඇදලා බිමට බාගත්තා. "යන්ඩ පුළුවං වෙයි කියලා හිතන්ඩ බැහැ... එච්චර හොඳට ලියාගන්ඩ බැරි වුණා..."

"අපි බලමුකො..."

"ඒ දවස්වල මං කියපු කරපු නපුරු වැඩවලට තරහා නෑ නේද?" හරිනං මං මීට බොහොම කළිං කියන්ඩ තිබුණ වචන පෙළක් කියාගත්තා.

"අපෝ මොකද නැත්තෙ? එව්වට වාඩුව මං ගන්නංකො පස්සෙ වෙලාවක!" වික්‍රම හිනා වෙවී දීපු උත්තරේට මටත් හිනා ගියා. "හම්මේ, මට දැනෙන සන්තෝසෙ!" එයා ලොකු හුස්මක් පිට කරගන ගමං හිනාවෙවීම කිව්වා.

"අර මොකෝ?"

"නාහෙට අහන්නෙ නැති අස්ස වෙළඹක් මේච්චල් කරගත්තහම ගොපළු කොළුවෙකුට දැනෙන්නෙත් මෙහෙම වෙන්ට ඇති!"

ඉස්සර හිටපු මමනං, මෙයාත් එක්ක බලෙංම හිතේ කෝන්තර ගොඩගහගෙන හිටිය මමනං, ඒ කතාවටත් කේන්ති ගනියි. ඒත් ඒ කිව්වත් වගේ ඒ කුලප්පු වෙච්ච අස්ස වෙළඹ දැන් හීලෑ වෙලා. මේ ගොපළු කොළුවාට. මං හිනාවුණා. ඒ එක්කම ආයෙමත් මගෙ හිතට දුකක් ආවා. "මට සිත්තර දීලා යනවා, මං මොනවද දෙන්නේ මතක් වෙන්ඩ?"

එයා හිනාවෙලා ආපහු සැරයක් මගේ ඔළුව අතගෑවා. "මුතූව මතක් වෙන්ට මට ආයෙ අමුතුවෙන් මොකවත් ඕන නැහැ... හැමදාම ඔහොම හිනාවෙලාම ඉන්ට..." ඒ අත එහෙමම මගෙ ඔළුවෙන් තියාගෙන ටිකක් වෙලා එහෙමම හිටියා. "මං යන්ටද එහෙමනං දැං?"

මටත් අඩුගානේ ඒ අතින්වත් අල්ලගන්න තියෙනවානං. ඒත් අම්මල ඉස්සරහා එහෙම කරන්ඩ මට ලැජ්ජයි. මං හෙමීට ඔළුව වැනුවා. "පරිස්සමෙන් ගිහිං ඉක්මනට එන්ඩ... මං බලාගෙන ඉන්නවා..." 

මගෙ ඇස් දෙකේ ආපහු කඳුළු පිරීගෙන එන අතරේ වික්‍රම ආපහු හැරුණා. එයා විජේ අයියා එක්ක කඩුල්ල පැනලා යන හැටි බලාගෙන ඉන්න අතරේ මං ඉස්තෝප්පු කණුවට හේත්තු වුණා. එයාගෙ හිත මං ළඟ තියලා, මගේ හිතත් අරගෙන, බලාපොරොත්තු ගොඩක් මගේ හිතේ පුරවලා, පොරොන්දු ගොඩක බරත් අරගෙන එයා කන්දෙවත්ත ගමෙන් යන්ඩ යනවා... ආයෙ ඒවි පුළුවං ඉක්මනින්ම... එතකල්, අල්මාරියේ මගේ තට්ටුවේ අඩියට එළලා තියෙන කැලැන්ඩර් කොළේට යටින්, එයාගේ ලේන්සුවේ එතිලා පරිස්සමට තියෙන, එදා එයා පන්සලේදි ගේට්ටුව එහා පැත්තේ කහළගොඩට විසි කරලා තිබිලා මං එමිං ගමන් අහුළගත්ත ලොසිංජර දෙකේ කොළ, මගේ පාළු මකාවි... පන්සලේ ඝාණ්ඨාර නාදෙයි හඳුන්කූරු සුවඳයි මුහු වෙච්ච හුළඟ මගේ පණිවිඩ එයා ළඟට අරගෙන යාවි... රෑ ආකාහෙ බැබළෙන හඳ එළියයි, තරු එළියයි, ඒ මොකවත්ම නැති දාට කණාමැදිරි එළියයි එයාගෙ මුතු මැණිකෙගේ ආදරේ එයාට මතක් කරලා දේවි... 


- සමාප්තයි -


"වළාවක් සේ අයාලේ ගිය 
සිතට නිවහන ඔබ ළඟයි
මහා කතරක ගෙවූ තනි මග 
නිමා කල ඉම ඔබ නෙතයි"






291. සිත්තමක ලියැවුණු කවිය...08

(මාරෙ අයියාගෙ) දෙල් මාළුව
http://ctkumara.blogspot.com/2018/07/blog-post.html

ආපහු ගමේ යන එක මං කල් දදා උන්නේ කොහොමහරි මුතූ පන්සලට ඇවිදිං ඒ සිත්තරේ බලන හැටි මගෙ දෑහින්ම බලාගන්ට මට ඕන වෙච්ච හන්දා. ඒ තමයි මං එයා වෙනුවෙන් වෙච්ච බාරේ. බෝ මළුවේ වැඩත් හෙමීට කරලා, ඊට පස්සේ පන්සලේ ඔය ඉතිරි වෙලා තිබ්බ පොඩි පොඩි කැටයං එහෙමත් කර කර මං කාලෙ ගෙවාගත්තා. හිතුවා වගේම මුතූ ඉක්මනට සනීප වෙලා පන්සලට ආවා. මං හිතුවෙවත් නැති විදිහට මට ඒ වෙලාවේ එයා ළඟින්ම ඉන්ට පුළුවං වුණා. තනියම. කොහොම හරි හිතේ තිබ්බ දේත් වහෙං ඔරෝ හරි කියාගත්තා. හොරෙන් කවි පොත කියෙව්වේ ඇයි කියලා ඇහැව්වා මිසක් මං හිතං උන්නා වාගෙ ඇඟට ගොඩ වුණේ නැහැ. මුතූ තමුන්ගෙ හිතත් එක්කම මහා ලොකු යුද්දෙක ඉඳලා තියෙන්නේ. එයා මට කැමතියි. ඒත් මගෙත් එක්ක හාද වෙන්ට බයයි. ලොසිංජර කන්ට ආසයි, ඒත් බයයි. මගේ ආදරේ දත් කැක්කුමක් වාගේ එයාට දැනුණේ මොකද කියලා තමයි මට හිතාගන්ට බැරි. එයාගෙ අම්මා අප්පච්චි මට අකමැති වෙයි කියලා එයාට හිතෙනවාද දන්නෙ නෑ. මුතූගෙ අකමැත්තක් නැති බවනං මට හොඳාකාරවම දැනෙනවා. අම්මා එක්ක කතා කරද්දිත් එහෙමට සැර පාටක් පේන්ට තිබ්බෙත් නැහැ. එයාට ඔය ඉඳහිට සැර දානවා ඇති, ආංබාං කරගන්ට ලේසි එකියක්යැ.

දැන්නං විජේ අයියා එක්ක මේක කෙළින්ම කතා කරගන්ට වෙනවා. මෙච්චර දවස් අයියා මුණගැහුනාම ඔය වෙන කතාබහ අතරේ මුතූ නගාගෙ කකුල කොහොමද කියලා ඇහැව්වා මිසක කෙළින්ම මොකවත් ඇහැව්වෙ නෑ. එයත් එක්ක කතා කරලාම මුතූගෙ අම්මා එක්ක කතා කරන්ට යන එක හොඳයි මට හිතෙන්නේ.

මුතූ පන්සලට ඇවිදින් ගියාට පස්සෙ සතියේ මං ආපහු ගමේ යන්ට ලෑස්ති වුණා. යන්ට කළිං දවසේ හවස් වරුවේ මං විජේ අයියලාගේ ගෙවල් පැත්තෙ ගියා. මං යද්දි විජේ අයියා උන්නේ ඉස්තෝප්පුවේ, ඉස්කෝලෙ පොත් වගයක් බල බල.

“ආ! වරෙං වරෙං මලේ! මෙහෙං වාඩිගනිං ඇවිදිං…” විජේ අයියා වැඩෙත් නවත්තලා පොත් ටික වහලා දැම්මා. “ඉතිං?” මං අරං ආපු විස්කෝත්තු පැකට් එකකුයි කෙහෙල් ඇවරියයි මේසේ උඩිං තියලා ඉස්සරහා පුටුවකට බර දුන්නා. "මොකෝ බං මේ? බොට පිස්සුද මෙහෙම උස්සං එන්ඩ?"

"ආයෙ ඉතිං කාලෙකට එන්ට වෙන්නෙ නැහැ නෙව. මං හෙට යනවා කියලා යන්ට ආවෙ අයියෙ..."

"හ්ම්ම් හ්ම්ම්, මං හිතුවා....." 

අපේ කතාව ඇහිලාද කොහෙද කුසුමේ අක්කාත් ඉස්සරහට ආවා. "වික්‍රම මල්ලිනෙ මේ... ඉතිං මේ යන්ඩ හදන එකේ බත් කටක් කාලා යන්ඩත් එක්ක උදේ වරුවේ එන්ඩ එපායැ... අම්මත් කිව්වා පන්සලේදි හම්බවෙච්ච වෙලාවේ එන්ඩ කිව්වය කියලා..."

"එහෙම කරදර කරන්ට හොඳයැ අක්කේ... මං කළිං දවසකත් ඇවිදිං බත් කාලා ගියේ?"

එවෙලෙ විජේ අයියා ආපහු කතා කළා. "ඒකෙං කාරි නෑ... දැං හිටහං රෑටවත් මොකවත් කාලා යන්ඩ..."

"ඒක තමයි... ඉන්ඩකො මං විගහට තේ මේසෙත් ලෑස්ති කරන්නං..." අක්කා ගෙට දිව්වා.

විජේ අයියාට කියන්ට දාහක් දේවල් කල්පනා කරගෙන ආවාට කොහෙං පටංගන්ටද කියලා මට හිතාගන්ට බැහැ. මං මේසේ උඩ තිබ්බ විජේ අයියා බල බල හිටපු පොතක් කරගෙන උඩිං පල්ලෙන් පෙරලන්න ගත්තා.

"ඉතිං? දැං ගමේ ගොහිං ආයෙ ගුරුන්නාන්සෙ ළඟ වැඩ කරන්ඩ ගන්නද මලයා හිතාගෙන ඉන්නේ?"

"ඔව්, ඔය මෙහෙ වගේ දුර බැහැර ගිහිං කරන්ට වෙන වැඩ එහෙම ගුරුන්නාන්සේ දැං වැඩි හරියක් මට තමයි බාර දෙන්නේ. ගුරුන්නාන්සෙට දැං වැඩිය එහෙ මෙහෙ යන්ට අමාරුයිනෙ..."

"හ්ම්ම්..." විජේ අයියා ඔළුව වැනුවා. "උඹ අපේ පන්සලනං බොහොම ලස්සන කළා මලේ... ගමේ කවුරුත් කතා වෙනවා ඒ ගැන... පරම්පරා ගාණකට ඇති උඹ ඒ කරගත්තු පින..."

මට හීන් හිනාවක් ගියා. මං ඒ පරම්පරාව හදන්ට හිතං ඉන්නේ කා එක්කද කියලා දන්නවනං හෙම විජේ අයියා මොනවා කියයිද…? "මං පළවෙනි වතාවට තමයි මේ පන්සලක සිත්තර ඇන්දේ... ලොකු හාමුදුරුවන්ගෙයි ගමේ අයගෙයි හිත සතුටු වෙන තරමට ඒ වැඩේ කරගන්ට පුළුවං වෙච්චි එක ගැන මටත් සතුටුයි..."

"ආයෙත් අහලා... මේ ගමේ මිනිස්සු පුළුවන්නං උඹව මෙහෙ තියාගන්ඩ වුණත් ලෑස්තියි..." අන්න ඒ වෙලාවෙදි හරිනං මට මගේ හිතේ තිබ්බ දේවල් එක සැරේම කියලා දාන්ට තිබ්බා. ඒත් ඒ වෙනුවට වුණේ මගේ කටේ කෙළ හිඳිලා ගිහිං දිව ගොලු වෙච්ච එක. විජේ අයියා ගේ ඇතුළ දිහාව බලලා ඊළඟට මට කිට්ටු වෙලා සද්දෙ බාල කරලා කතා කළා. "මොකෝ, උඹට මේ ගමේ බින්න බහින්ඩ තරං හිතක් පහළ වුණේ නැද්ද?"

මේකට කොහොමද උත්තර දෙන්නේ? මුතූව මගේ කරගන්ට ඕනකම තිබ්බාට මට මෙහෙ නතරවෙන්ඩ හිතිලා තිබ්බෙම නෑ. ඒක අලුතෙන් හිතලා බලන්ට වටින කාරණයක් තමයි. ඒත් මගෙ කැමැත්ත මුළ හිටන්ම තිබ්බේ මුතූවත් කැන්දාගෙන මගේ ගමට යන්ට. එහෙ ගුරුන්නාන්සේ ඇරෙන්ට මගේය කියලා කියන්ට වෙන කවුරුවත් දැං නැතුවාට ඒ මං උපන්න, මං හැදිච්ච ගම. ඒ ගැන වැඩි දුර හිතන්ට ඉඩක් ලැබුණේ නැහැ මට, විජේ අයියා මහ හයියෙන් හිනා වෙන්ට ගත්තා. 

"මට පේන්නේ උඹ කෙසේ වෙතත් උඹේ හිතනං දැනටමත් මෙහෙ බින්න බැහැගෙන වගෙයි..."

මං ඉතිං උත්තරයක් දීගන්න කට ඇරගන්ට බැරි වෙච්ච හන්දා යන්තමට හිනා වෙලා නිකං හිටියා.

"කවුද කියාපං බලන්ඩ අපටත් දැනගන්න එක්කලා... අර පෝය දොහේ උඹේ සිත්තර දන්සල පටංගත්තු එකීද?"

ඒක ඇහෙද්දි මං ඔළුවෙ අතත් ගහගත්තා. "බුදු අම්මෝ, කවුද අර ගීතාද? ඊට හොඳයි කන් දෙකේ ඝාණ්ඨාර දෙකක් එල්ලගෙන ඉන්නවා!" 

එදා අර කඩේදි මං එයැයිගෙ පින්තූරෙ අඳින්නංය කිව්වේ නිකමටනෙ. අර මුතූව අවුස්සගන්ට ඕනකමටනෙ. එව්වා කොහෙද මේ අම්මණ්ඩිත් එක්ක. පෝය දවසෙ අර දෙනෝදාහක් මැද්දෙ පන්සලේදිම මට අඳින්ට වුණානේ ඒ මූණත්තහඩුව. ඉං පස්සෙ ඒ උන්දිගෙ පින්තූරෙ විතරක් ඇඳලා දීලා නවතින්ඩ කියලද? මට සිත්තර දන්සලක් දාන්ඩ වුණා එදා හෙම්බත් වෙනකල්ම. මේ ගමේ විතරක් නෙවෙයි, අහල ගංවලිනුත් සිත්තර බලන්ට ඇවිදිං හිටිය කෙල්ලො ආවෙ නැතෑ පෝලිමේ සිත්තර අන්දවගන්ට. හැබැයි ඒ එකක්වත් මං ඒ හැටියටමනං ඇන්දෙ නෑ. කොහේ හරි මොකක් හරි ඇද කරලා තමයි ඇන්දේ. කංකෙඳිරි ගාගෙන ආවත් මං ඔව්වා ඔයිට වඩා අඳින්ට දන්නෙ නෑ කියලා මං නිකා හිටියා.

විජේ අයියා ආයෙම හිනාවෙනවා. "අම්මපා, උඹට ගමේ කොල්ලොංගෙං අම්බානක ගුටි කන්ඩ වෙයිද කියලත් මට හිතුණා එදා. එච්චරට බලන්ඩ එපෑ කෙල්ලංගෙං උඹට තිබ්බ ඉල්ලුම!"

"අයියා මේ මොනවා කියවනවද මන්දා, මට එදාම ගමේ යන්ට හිතිලයි තිබ්බේ..."

"ඉතිං නොගියෙ?"

දැංවත් කියාපංකො! මං මගෙ කටෙන් ඉල්ලුවා. මොන! මගෙ දිව නැමෙන්නෙවත් නෑ. "එහෙම ඉතිං වැඩක් හරි හැටි අහවර නොකර යන්ට පුළුවනෑ?"

"ඒක හැබෑව, ඒක හැබෑව..." විජේ අයියා ඔළුව වැනුවා. උන්දැගෙ හිනාව තමයි මට ඇල්ලුවෙ නැත්තෙ. "ඉතිං මලේ, දැං පන්සලේ කරුමාන්තෙත් අහවර එකේ උඹට ඔය වෙන පොඩි කරුමාන්ත කරන්ඩ හෙම තහංචියක් නැතුව ඇතිනෙ… තෙලිජ්ජ ඩිංගක් තිබුණා ගෙයි, මොකෝ කියන්නේ?"

"බෑ අයියේ, ඔව්වා කටේ ගාගත්තොත් මට අද රෑ පන්සලට යන්ට වෙන්නෙ නෑ. හෙට උදේම යන්ටත් එපැයි..."

"ඉතිං අද රෑ මෙහෙ හිටහං... උදේම පන්සලට ගිහිං බඩු මුට්ටු ටිකත් ඇන්න යන එක නෙව තියෙන්නේ... අර පන්සල පල්ලෙහා සිරිදාසට මං කියන්නං උඹව මොටෝ බයිසිකලෙන් උදේම ටවුමට ඇරලවන්ඩ කියලා...?"

ඒත් බෑනේ... ඕවා පටංගෙන ඊට පස්සෙ කොහොමද මං ආපු වැඩේ කරගන්නේ... "බෑ විජේ අයියේ... උඩහටත් පොඩ්ඩක් ගොඩ වෙලා එන්ට ඕනේ..."

"උඩහට කිව්වෙ, මේ කුසුමෙලයෙ අම්මලායෙ ගෙදරට?" මං ඔව් කියන්න ඔළුව වැනුවා. "ආ ඉතිං ගොහිං එමු..." විජේ අයියා පුටුවෙනුත් නැගිට්ටා. "කුසුමේ... අපි මේ-"

"නෑ නෑ, අයියා පොඩ්ඩක් වාඩි වෙන්ටකෝ..." මං විගහට උන්දැව ආපහු වාඩි කරවගත්තා. 

"මොකෝ?" කුසුමේ අක්කා ඉස්සරහට ආවා. "මං මේ ලැවරියා වගයක් තම්බන්ඩ ගත්තා..."

"ආ, ඒක හොඳා! මලයට මේ උඩහටත් ගොඩ වෙලා එන්ඩ ඕනෙලු. අපි ගිහිං එහෙනං නගාලාවත් එක්කං එන්නං..."

"ඔව් ඔව්, එයාව එවන්ඩ විගහට මෙහෙ වැඩ ගොඩක් තියෙනවා කියලා. එහෙං තේ බොන්ඩ එපා, අම්මාවත් එක්කං මෙහෙ එන්ඩ, හොඳද?" අක්කා එහෙම කියාගෙන ආයෙමත් ගෙට ගියා.

"අක්කාට ඔය හැටි වද වෙන්ට එපා කියන්ට අයියෙ..." මට හැබෑවටම හිතට අමාරුයි මං හන්දා මිනිස්සු නිස්කාරනේ කරදර වෙන කොට.

"මොන වදයක්ද බං! දැං කියපං මොකෝ මාව ආයෙ ඉන්දවගත්තෙ කියලා?"

දැං ඉතිං කියන්ටම වෙනවා. "මං මේ..." ඒත් කොහෙන් පටං ගන්නද? අක්කා, අම්මා, අප්පච්චි සේරටෝම කළිං විජේ අයියා මට නෑනණ්ඩිව දෙන්ට අකමැති වෙයිද? මං උදව් ඉල්ලාගෙන ආපු එක්කෙනාත් මට අකමැති වුණොත් මොකද මං කරන්නේ? විජේ අයියාට මුතූ තමුන්ගෙම බාල සහෝදරියක් ගානයි. එහෙව් එකේ මගේ පොඩි ඇද පලුද්දක් තිබුණොත් ඇති උන්දැ මේකට අකමැති වෙන්ට... "මෙහෙ මේ හැටි පෑව්වට මොකද මං ගමෙං එද්දි එහෙටනං සෑහෙන්ට වැස්ස..." ඕං මගෙ කටිං පිටවෙච්ච එක!

"හැබෑට?" විජේ අයියා කම්මුලේ අතකුත් තියාගත්තා.

"ඔව්... දැන්නං කොහොමද කියන්ට දන්නෙ නෑ... හැබැයි කොහොමත් අවුරුද්දෙ වැඩි කාලයක් වැස්සයි හීතලයි තමා..."

"හුළි හුළං හෙම නැතුව ඇති මයෙ හිතේ?" කටෙං බාගෙකුත් අතෙං වැහෙන්ට තියාගෙන විජේ අයියා ඇහැව්වා.

එක පාරට එහෙම ඇහව්වෙ මොකද කියලා මට හිතාගන්ට බැරුව ගියා. "ආ... නෑ... එහෙම එව්වානං නෑ ඒ හැටි..."

"මෙහෙනං මේ දවස්වල එහෙම එව්වා තියෙනවලු..."

"මෙහෙ?" කොයි, මං මේ හිටිය මාස ගාණට එහෙව් එකක් ආවෙ නෑනේ. "කන්දෙවත්තෙ?"

"ඔව්, ඔය අපේ මුතූ නගා කිව්වෙ..."

මුතූ ගැන කියාගන්ට කට ඇරගන්න බැරුව ඉන්න අව් අස්සේ විජේ අයියාම ඒ නම මතක් කළාම මගේ මූණට ලේ පුරාගෙන ආපු හැටි මට දැනුණා. 

විජේ අයියා බක බක ගගා හිනාවේගෙන නැගිට්ටා. මං පුටුවටම ඇලිලා හිටියා. "වරෙං යන්ඩ ඉතිං උඩහට..." වෙන කරන්න දෙයක් හිතාගන්ට බැරි වෙච්චි හන්දා මං අමාරුවෙන් කෙළින් වෙලා, එහෙට ගෙනියන්න ගෙනාපු බඩු මල්ලත් අරගෙන නැගිට්ටා. ඉස්තෝප්පුවෙන් එළියට බහිද්දි විජේ අයියා මගේ කරට අත දාගත්තා. "උඹ මේ වෙද්දි අමාරුම වැඩේ කරලා ඉවරයි මස්සිනේ... අම්මා අප්පච්චිගෙ අවසරේ ගන්න එක අපෙ නගාගෙ හිත ගත්තා තරං අමාරු නෑ..." 

මදැයි කොළා! මං හිතන්නෙ එවෙලෙ මගෙ හුස්ම නතර වුණා. ආයෙ හුස්ම වැටෙන බව දැනෙන්ට පටං ගනිද්දි මං හිටියෙ මුතූලගෙ ගෙදර ඉස්තෝප්පුව ඉස්සරහා. විජේ අයියා ඉස්තෝප්පුවට ගොඩ වෙලා මහ හයියෙන් උගුර පෑදුවා. වැඩි වෙලා නොගිහිංම දොරෙන් එළියට එබුණෙ... මුතූ... 

"මේං වැඩක්! මෙයා බලන්-" මුතූ පල්ලෙහා උන්නු මාව දැක්කෙ එතකොටයි. පපුව ඇතුලෙ මෝල් ගස් හතරකිං විතර පිටි කොටන ගතියක් දැනුණැයිං මට හිනාවෙන්ඩවත් මතක් වුණේ නෑ. හිටි හැටියේ කියාගෙන ආපු කතාව නතර කරපු කෙල්ල හොල්මනක් දැක්කා වාගේ මයෙ දිහා බය වෙලා බලං ඉඳලා ආපහු හැරිලා ගෙට දිව්වා.

"මේ, ගිහිං දොර මුල්ලේ හැංගෙන්ඩ කළියෙං අම්මාට කියාපං අපි ඇවිදිංය කියලා...!" විජේ අයියා ඇතුළට ඇහෙන්න කෑ ගැහැව්වා.

ටිකකින් මුතූලගෙ අම්මා එළියට ආවා. "මං ඒත් බැලුවා 'අන්න කවුද ඇවිල්ලා' කිව්වහම..." අම්මා හිනාවෙලා අපිට ඉඳගන්න කිව්වා. අපි ඉතිං ඔය ආගිය තොරතුරු හෙම කතා කර කර හිටියා. ඒ අතරෙදි මුතූ ආයෙම ඇවිල්ලා අම්මා ඉඳං හිටිය පුටුව පිටිපස්සෙන් දොර උළුවස්සට හේත්තු වුණා. "දෝණියෙ, වතුර කේතලයක් ලිපේ තියන්ඩකො..." මුතූට එහෙම කියපු අම්මා ආයෙම අපේ පැත්තට හැරුණා. "තේ ඩිංගක් බීලා ඉමු දරුවෝ. හවස හදාපු අග්ගලාත් තියෙනවා..."

"හා, එහෙනං එව්වත් අරං යං පල්ලෙහාට..." විජේ අයියා කිව්වා. "කුසුමේ එහෙ තේ මේසෙ ලෑස්ති කරනවා... ආං උඹට අක්කා විගහට එන්ඩ කිව්වා එහෙට..." අයියා ඒ අන්තිම ටික කිව්වේ මුතූට.

මුතූ උළුවස්ස ළඟින් ඈත් වුණේ පල්ලෙහා ගෙදරට යන්ට වෙන්න ඇති සමහරවිට, මං ඒ නිසා විගහට කතා කළා. "මං ගමට මුළින්ම ආපු දවසේ පන්සලට යන්ට මට පාර පෙන්නුවේ මේ නගානේ. ඒකට ස්තූති කරන්ට මං නගාට පුංචි තෑග්ගක් ගෙනාවා..." ඔය ටික මං කොහොම කියාගත්තද මන්දා, ඒත් කොහොමහරි කියවුණා.

"තෑග්ගක්?" මුතූ ආයෙම උළුවස්සට හේත්තු වුණා. ඒ ඇස් දෙක ලොකු වෙච්ච හැටි!

"පාර පෙන්නුවා?" අම්මාත් ඇස් ලොකු කරගෙන මං දිහා බලලා මුතූ දිහාත් හැරිලා බැලුවා. "ඒ කවදද? උඹ මට ඔහොම විත්තියක් කිව්වෙ නෑනේ?"

"අර දහම් පාසල් උත්සවේ තිබ්බ දවසෙ අම්මේ..." මුතූගෙ කටහඬ ඇහෙන නෑහෙන ගානයි. "එදා දවල් එහෙ ඉඳං මං එද්දි මේ අයියා වැව ඉහත්තාවෙදි හම්බවෙලා පන්සලට යන පාර ඇහැව්වා. ඉතිං මං කිව්වා. ඕකෙ ඉතිං ආයෙ අමුතුවෙන් මොකවත් කියන්ඩ දෙයක් තියෙනවයැ?"

"ඒක හරි..." විජේ අයියාත් අලගු තිබ්බා. "අනික ඉතිං කොහොමත් මේකා මේ ගමේ විතරක් නෙවෙයි, අහල ගංවල ළමිස්සියන්ට හිට තෑගි බෙදලා යන්ඩ හිතාගෙන තමයි ඔය ඇවිත් ඉන්නේ. අම්මලාට එන්ඩ බැරි වුණානේ එදා පෝය දවසෙ, හෙහ්, බලන්ඩ එපායැ කෙල්ලො පෝලිමේ ආවේ මේකාගෙං තෑගි අරං යන්ඩ..."

හපොයි මට වෙච්චි දෙයක්! ආයෙම සැරයක් මුතූව මයෙ එක්ක තරහ කරවන්ටයි මේ මස්සිනා ලෑස්ති වෙන්නේ. මං විගහට රෝල් කරගෙන ආපු සිත්තරේ අතට ගත්තා. "මෙන්න මුතූ..." මං එයාට දික් කළා.

මුතූ එකපාරටම අතට ගත්තෙ නෑ. මුළිං ඒක දිහා බලං ඉඳලා, මයෙ දිහා බලලා, බයෙං හැකෙන් වගේ අම්මා දිහාත් බලලා, විජේ අයියා දිහාත් බලලා, ආයෙත් මගෙ දිහා බලලා තමයි ඒක ගත්තේ. "මොකද්ද මේ?" එයා හැදුවේ ඒකෙ කඩදහි කවරෙ ගලවලා දිග ඇරලා බලන්ට.

"දැම්ම අරින්ට එපා... පස්සෙ බලන්ට..."

ඒ ගමන එයා ඒක පහතට දාගත්තා. ඊළඟට අම්මාට පිටිපස්සේ ඉඳගෙන මට හීන් හිනාවක් දැම්මා. ඒ මූණෙ ඔහොම ඉඳහිට ඇඳෙන හීන් හිනාවල් මට බොහොම වටිනවා. "මං එහෙනං අක්කලාගෙ දිහාට යන්ඩද අම්මෙ?" මුතූ ඇහැව්වා.

"හ්ම්, හා හොඳයි... ඔය අග්ගලා ටිකත් අරගෙනම යන්ඩකො එහෙමනං....." අම්මා උත්තර දුන්නා. මුතූ එහෙමම අතුරුදහන් වුණා.

දැං ඕක බලයි ගේ ඇතුළට අරං ගිහින්... ඒ ගැන හිතද්දි මට කියාගන්ට බැරි මහ අමුත්තක් දැනුණා... එයා ඒක බලලා මොනවා කරයිද? එතන සිත්තර දෙකක් තියෙනවා. ඒක දකිද්දි එයාගෙ මූණ බලාගන්ට මට කොච්චර ඕනකම තිබ්බත්, ඒ සිත්තර දෙකම අම්මලා දකින එක හොඳද නැද්ද කියලා දන්නෙ නැති නිසයි මං ඒක දැම්ම බලන්ට එපා කිව්වෙ. ඒක එයා තීරණය කරාවි. එහෙම හොඳ නැත්තං එයා පිටින් තිබුණ සිත්තරේ විතරක් මගෙන් ලැබුණු තෑග්ග හැටියට අම්මලාට පේන්ට තියලා අනිත් එක හංගගනීවි. 

"මං ඒත් වික්‍රම මලයට කිව්වෙ අම්මේ හැන්දෑ වෙලා ආපු එකේ රෑට බත් කටක් කාලාම යන්ඩ ඉන්ඩ කියලා. හෙට පාන්දර යනවලුනේ මේකා..."

"ඒක නේන්නං... ලොකු දෝණි එහෙ උයනවැයි?"

"ඔව් ඔව්." ඊළඟට විජේ අයියා සද්දෙ වැඩි කළා. "මේ මුතූ! ඔහෙට වෙලා හොරෙං අපේ කතා අහං ඉන්නෙ නැතුව පලයං අර අක්කාට උදව් වෙන්ඩ! උඹ නොගියොත් හෙම අන්තිමට මට තමයි ආඩපාලි අහන්ඩ වෙන්නෙ, උඹට එන්ඩ කියලා පණිවිඩේ දුන්නෙ නැතිය කියලා!!!"

මං හිතුවේ ගේ ඇතුළෙන් රතිඤ්ඤාවක් පත්තු වෙන සද්දෙ ඇහෙයි කියලා. ඒත් ඔහෙ නෑ සද්දයක්. අම්මත් ගේ ඇතුළට කර පොවලා බැලුවා. "ආ, අර යන්නේ!" විජේ අයියාම ආපහු කිව්වා. මං විගහට ඒ පැත්ත බැලුවා. හෙමින් හෙමින් අඩිය තියන්නෙ මං හිතන්නේ තාම කකුල හොඳට සනීප නැතුව ඇති. මං මුතූ හෙමිහිට පල්ලෙහා වත්තට පල්ලම් බහිනවා බලං ඉන්දැද්දිම විජේ අයියා කතාවට මුළ පිරුවා.
අම්මා සද්ද නැතුව අහගෙන හිටියා. මං ඒ වෙනකොටත් විජේ අයියාට කියලා තිබ්බ මගෙ පවුලෙ විස්තර, ගමේ විස්තර සේරෝම මුතූලයෙ අම්මාට අකුරක් නෑර කිව්වා. ගුරුන්නාන්සෙයි ගුරුන්නාන්සෙගෙ පවුල ගැනයි විස්තරත් කිව්වා. අම්මාගෙන් එහෙමටම කෙළින්ම උත්තරයක් ලැබුණේ නැහැ. ඒත් අකමැතියි කිව්වෙත් නැහැ. මුතූලගෙ අප්පච්චි එක්ක කතා කරන්ට ඕනෙ කියලා තමයි කිව්වේ. ඒකත් මදෑ. පහුවදාට ගමේ ගියහම හඳහන් කොපියකුත් තැපැල් කරලා එවන්ඩ කිව්වා. ඔය කතා බහ ඉවර වෙලා ටික වෙලාවකින් අපි තුන් දෙනාත් පල්ලෙහා ගෙදරට ගියා. 

අපි කෑවා. තේ බිව්වා. විජේ අයියා තබ්ලාවකුත් උස්සං ඇවිල්ලා සිංදු කියන්ට පටංගත්තා. මාත් එක්කාසු වුණා. කුසුමේ අක්කා විටිංවිට ඇවිල්ලා අත්වැල් ඇල්ලුවා. ඒ වෙලාවට මුතූත් ඇවිල්ලා ළඟට වෙලා බලං හිටියා මිසක කිව්වෙ නෑනෙ එක සින්දුවක එක පදයක් කනට ඇහෙන්ට. අල්ලගන්නංකො මං වෙලාවක. අක්කාට මෙහෙම සින්දු කියන්ට පුළුවං කියන්නේ නගාටත් පුළුවං ඇති නොවැරදීම.

තෙලිජ්ජ කටගාගත්තෙ නැතත් මං එදා රෑ එහෙ නතර වුණා. විජේ අයියා ඉඳලා පහුවදා පාන්දරම යන්ටය කියාපු පළවෙනි වතාවෙන්ම මං ඒකට කැමති වුණේ එදා හැන්දෑව ගැන හිතට දැනිච්ච මහා ලෝබ කම නිසා. ඒ මුතූ ගැන විතරක් දැනිච්ච ලෝබකමක් කියන්ටම බැහැ. පවුලක උණුහුම හිනාව මේ හැටියෙන් මට ගුරුන්නාන්සේලාගෙ ගෙදරදි දැනිලා නෑ. ඒ ඇත්තො මට අප්පයි අම්මයි වගේ උන්නාට ගුරු ගෞරවෙත් එක්ක දැනිච්ච බයපක්ෂපාතකමත් හින්දා මට ඒ හැටියට ඒ පවුලත් එක්ක බැඳෙන්ට ලේසි වුණේ නෑ. ගුරුන්නාන්සේගේ දෝණියන්දෑ පවා මට සැලකුවේ සහෝදරයෙකුට වඩා අනාථයෙක් හැටියට. පුංචි කාලෙ ඉඳං එයාගෙං මට වැඩියෙංම දැනුණේ අනුකම්පාවක්. ඒත් මේ ගෙදරදි මට දැනුණ දේ ඊට වෙනස්. කොටින්ම මගේ උපන් ගමේදි මට ලැබිච්ච අම්මා අප්පා නැති දරුවා කියන අනුකම්පාවට වඩා මේ ගමේදි දැනිච්ච ආදරෙයි පිළිගැනීමෙයි මට ලොකු වටිනකමක් දැනුණා. විජේ අයියා කිව්වත් වගේ මෙහෙ නතර වුණොත් මොකද? ඉක්මන් වෙන්ට හොඳ නෑ. ඒක සෑහෙන්න හිතලා ගන්ට ඕන තීරණයක්.

රෑ කෑම කන අතරෙදි විජේ අයියා ආපහු සැරයක් මගෙ කෙල්ලව විහිළුවට අල්ලගත්තා. "මේ, උඹත් ඔය ගස් උඩ නැග නැග ඉන්නෙ නැතුව ඔය අක්කා වාගේ හොද්දක් බතක් උයාගන්ඩ ඉගෙනගනිං දැංවත්. නැත්තං උඹ දීග යන දාක දෑවැද්දට කෝකියෙකුත් හොයලා දෙන්ඩ වෙයි අප්පච්චිට!"

කෙල්ල රතු වුණා කොච්චි මිරිස් කරලක් වාගේ. ලැජ්ජාවටද කේන්තියටද මන්දා. සමහරවිට ඒ දෙකටම වෙන්ට ඇති. හැන්දෑවෙ ඉඳං වැහිලා තිබ්බ කට ඔය ඇරුණේ යස අපූරුවට. "එතකොට කවුද දන්නෙ නෑ ඔය දෙල් මාළුවයි කොච්චි සම්බෝලෙයි හැදුවේ! පිඟානෙ කොත ගහගෙන කන්ඩ විතරයි පුළුවං මෙතන! බලාගෙන, ඔය මං උයපුවා කන්ඩ එහෙම එපා අයියා වැරදිලාවත්, හෙට බඩ යන්ඩ ගනීවි!"

"කෙල්ලෙ!" අම්මා සැර වුණා.

"ඉතිං මමයැ, විජේ අයියාමනෙ පටං ගත්තෙ!" ඒකනෙ. මොකටද ඒ ළමයාට බණින්නෙ.

"අම්මපා! උඹද මෙව්වා ඉව්වේ???" විජේ අයියාත් නැවත්තුවෙ නෑ. "හැබෑට මං හිතං උන්නෙ උඹ දන්නෙ ගස් නගින්ඩයි, වැලි සෙල්ලම් බත් උයන්ඩයි විතරයි කියලනේ!"

"ඔව් මං දන්නෙ එච්චරයි තමා! ඉතිං? දැං සතුටුද?"

"හිටහංකො බලන්ඩ." විජේ අයියා එහෙම කියලා දෙල් මාළුවෙන් අලි හැන්දක් පුරෝලා ගත්තා. අරං මගේ පිඟානට දැම්මා! "මලේ, ඕං ඕක කාලා බලාපං. මටනං ඔව්වා කාලා බඩේ අමාරු හදාගන්ඩ බෑ, හෙට ඉස්කෝලෙ ලොකු උත්සවයක් තියෙනවා. නොවැරදීම යන්ඩ ඕන. උඹටනං ඔය ගමේ යන එක තව දෙතුන් දොහක් කල් ගියාට මොකද!"

මං හෙමිහිට දෙල් කෑල්ලක් අරං හපලා බැලුවා. ලුණුනං ඩිංගක් විතර මදියි වගේ. ඒකට මක් වෙනවද. "රසයිනෙ මේක!" මං කිව්වා. මුතූගෙ මූණ එළිය වැටුණා පන්සලේ පහන් වැට වාගෙ. මං සම්බෝල දීසියත් ළං කරගෙන බෙදාගත්තා. බත් එක්ක අනාගන්නෙ නැතුවම මං එයින් ඩිංගක් අරං කෑවා. හප්පේ, මං හිතුවෙ නෑ මේක මේ හැටි සැර වෙයි කියලා. කන් දෙකෙන් දුං විසි වෙන අස්සේ මං හිනාවක් දැම්මා. ඊළඟට නිකං බත් ගුලියක්ම ගිල්ලා. "මේ විජේ අයියාගෙ බොරු! නගාගෙ කෑම රසයි!"

"ඒකත් එහෙමද! එහෙමනං කමක් නෑ ඉතිං, අප්පච්චිට කෝකියෝ හොයන්ඩ වෙන්නෙ නෑ..." විජේ අයියා පැරදුම බාරගත්තා.

ඔහොම හිනාවෙන් ඒ හැන්දෑ වරුව ගෙවුණා. මායි විජේ අයියායි අම්මා එක්ක ඉස්තෝප්පුවට වෙලා කතා කර කර ඉන්න අතරෙදි මුතූයි කුසුමේ අක්කායි කුස්සිය අස්පස් කරනවා ඇහුණා. ඒ ඉවරවෙලා ඒ දෙන්නාත් ඉස්තෝප්පුවට ආවා. ඉන් පස්සේ වැඩි වෙලාවක් යන්ට කළිං අම්මා මුතූට ගෙදර යන්ට කතා කළා. සිත්තරේ බැලුවද කියලා එයාගෙන් අහන්ටවත් මට ඉඩක් හම්බවුණේ නැහැ. හෙට උදේටවත් කතා කරගන්ට ඉඩක් ලැබේවිද?


- මතු සම්බන්ධයි -



290. සිත්තමක ලියැවුණු කවිය...07



මගේ කකුලෙ වළලුකර ළඟ අස්ථියක් බිඳිලා. වෙද මාමා එහෙමයි කිව්වේ. කටුව ඇනිච්ච කකුල බේරගන්ඩ හිතාගෙන මං මදෑ අනිත් කකුලට බර දීලා පැන්නා. ඒ නැතත්, මොකටද ඇත්තට මං එහෙම පැන්නේ? එහෙම පනින්ඩ කිසිම ඕනකමක් තිබ්බෙ නෑනේ. අර විහිලුවට කියන කතා විහිලු බව දැන දැනම මං මොකටද එච්චර කේන්ති ගත්තේ? එයා ගැන මතක් වෙන මතක් වෙන සැරේට මගෙ පපුව කෝච්චි එන්ජිමක් වගේ දුවන්ඩ ගන්න ලෙඩේ මට දැං නවත්තගන්ඩම බැරි තරමට ඔඩු දුවලා. ලෙඩක්ම තමයි ඒක.

මෙච්චර මේ ගංගොඩේම අනන්තවත් කොල්ලො ඉන්නවා. ඒ කාටවත් කරන්ඩ බැරි වෙච්ච වැඩක් තමයි මෙයා මේ පිට ගමක ඉඳං ඇවිදිං මට කළේ. ඒ කා ළඟවත් නතර නොවිච්ච මගේ හිත එයා ළඟ නතර කරගත්තේ. මං කොච්චර මහන්සි ගත්තද මගේ හිත මෙල්ල කරගන්ඩ. කොහෙද ඒත් ඉතිං එහෙම කරන්නේ - අර වාගෙ පපුවට තුරුළු කරගෙන අර වාගේ එව්වා කනට මුමුණන කොට? අන්තිමට මං මගෙ හිතට පැරදුනා.

එදා මාව ඇඳෙන් තියලා මං හිතුවේ තව මොනවාහරි කියයි කියලා. ඒත් මොකවත් ඇහිච්ච නැති හන්දා මං ඇස් ඇරලා බලද්දි එයා පේන්ඩ හිටියෙ නෑ. අක්කායි විජේ අයියායි විතරයි කාමරේ හිටියේ. එක පාරට මට හිතාගන්ඩ බැරි වුණා ඇත්තටම එයා මාව එක්කං ආවද, නැත්තං ඒ මගෙ කකුලෙ වේදනාව වැඩි කමට සිහි විකල් වෙලා හිතේ මැවිච්ච දෙයක් විතරයිද කියන එක. වෙන එකක් තියා, මං ගහෙන් බිමට පැන්නේ එයත් එක්ක කේන්ති අරගෙනද, නැත්තං අම්මා කියන්නා වාගෙ ගිනි මද්දහනේ තනි පංගලමේ ගස් උඩ නැගගෙන ඉඳලා කළු කුමාරයාගෙ බැල්මටවත් අහුවෙලා බිමට වැටුණද කියලාවත් මට නිච්චියක් නැතුව ගියා. එයා තමයි එදා ගිහිං වෙද මාමාවත් එක්කං ඇවිත් තිබුණේ. අක්කා අම්මා එක්ක එහෙම කියනවා මට ඇහුණා. අම්මා ආවහම මං ආපහු කළිං වතාවටත් වඩා කන පිරෙන්න බැණුං අහගන්ඩ ලෑස්ති වෙලා හිටියේ. ඒත් වෙනදා වාගෙ බණිනවා වෙනුවට අම්මා කළේ මං ළඟ ඇඳ උඩ ඉඳං අඬන එක. එතකොටනං මට සෑහෙන්ඩ දුක හිතුණා. මගේ හිතුවක්කාර වැඩ, හිතන්නෙ බලන්නෙ නැතුව හිතේ කේන්තියට කරගන්න මෝඩ වැඩ දැන්නං නතර කරන්ඩ ඕනෙ. මං හින්දා කී දෙනෙකුටනං කරදර විඳින්න සිද්ධ වුණාද?

මට ආයෙ ඇවිදගන්ඩ පුළුවං වුණේ සති ගාණකට පස්සේ. ඒ වෙද්දි මැදින් පෝයත් පහු වෙලා. පෝයට දවස් තුන හතරකට කළියෙන් පන්සලේ විහාර ගේ වැහැව්වාලු. ඒ දවස් ටිකේ වික්‍රම ඒක ඇතුළටම වෙලා ඉඳගෙන සිත්තර ඔක්කොම ඉවර කළාලු. පෝය දා හැන්දෑවේ තමා ඒක ඇරියේ. පන්සල පිරෙන්ඩ සෙනඟ ඉඳලා. අහළ ගංවලිනුත් සෙනඟ ඇවිදිං සිත්තර බලන්ඩ. සිත්තරනං හැබෑම අපූරුවට තිබ්බාලු. බුද්ධ චරිතයේ පරණ ඇඳලා තිබ්බ සිත්තර අලුත් කරලා, ඒ අතර තව අලුත් ඒවාත් ඇඳලා හරිම ලස්සනට තිබ්බාලු. බුදු පිළිම පවා අලුතෙන් පින්තාරු කරලාලු. මට යන්ඩ වුණේ නෑ ඉතිං. මං හින්දා අම්මාට යන්ඩ වුණෙත් නෑ. ඒ මදිවට තව එකක්, මට පස්සේ සඳා තමයි ආපු වෙලාවක කිව්වේ. එදා අරයා ගමේම කෙල්ලන්ට සිත්තර ඇඳලා දීලා. එදා කඩේදි ගීතා අක්කා ඇඳලා ඉල්ලුවේ, ආන්න ඒ ජාතියේ එව්වා. ගීතා අක්කාම තමයි බලෙංම වැඩේ පටංගෙන තියෙන්නේ. ඒ කියන්නේ ඒ වෙනකල්ම වික්‍රම එයාට සිත්තරයක් ඇඳලා දෙන්ඩ නැතුව ඇති. සඳාත් ඇවිදිං මට විස්තර කිව්වේ හරි ලොකුකමෙං. මොකද එයාත් එකක් අන්දවගෙනනේ. මට පෙන්නන්ඩ අරගෙනත් ඇවිල්ලා. ඒක දැක්කාමනං මට එච්චර වෙලා විස්තරේ අහං ඉන්දැද්දි දැනිච්ච දුක නැතුව ගියා. ඒකේ කටත් ඇදයි. ඇහැකුත් ඇදයි. එයාට ඔය බිත්තිවල ලස්සනට සිත්තර අඳින්ඩ පුළුවං වුණාට මෙහෙම මූණ බලං අඳින එව්වා අඳින්ඩ බැරුව ඇති. හොඳ වැඩේ නැට්ටිච්චියොන්ට බලෙං මූණු ඇඳගන්ඩ ගියාට! 

මගේ කකුල කඩාගත්ත දවසෙන් පස්සේ මං වික්‍රමව දැක්කෙම නෑ. එයා මගේ හිත හොරකං කරගෙන හැංගිලාම ඉන්නවා. මං ආයෙ ඒ ගැන වෙන කවුරුත් එක්කලා කියන්ඩ කියලද? අම්මාට හරි අක්කාට හරි කිව්වොත් මොනවා කියයිද කියලා මට හිතාගන්ඩ බෑ. සමහර විට ගණංගන්නෙ නැතුව ඉන්ඩත් පුළුවං, නැත්තං එක්කො බණින්ඩත් පුළුවං. විජේ අයියා එක්ක කිව්වොත් උන්දැට ඒ ඇති අවුරුද්දක් තිස්සෙ හිනාවෙන්ඩ. 

දිගින් දිගටම මට වෙච්චි අකරතැබ්බ නිසා අම්මා මං ගැන භාරයක් වෙලා තිබ්බා පන්සලේ බෝධීන් වහන්සේට. ඉතිං ඇවිදගන්ඩ පුළුවං වෙච්ච හැටියේ අම්මා මාවත් ඇදගෙන ගියා ඒ භාරේ ඔප්පු කරන්ඩ. මට ඒ වුණාට දුකයි. දැං වික්‍රම නැතුව ඇති පන්සලේ. සිත්තර ඇඳලා ඉවර වෙලා තවත් මොකට ඉන්ඩද? කවුරු හින්දා ඉන්ඩද? එයා එනකල් ඒ ගමේ බලං ඉන්න උදවිය ඉන්දැද්දි එහෙම මෙහෙට වෙලා ඉන්ඩ පුළුවනෑ. 

මං අම්මාගෙ පස්සෙන් ගිහින් චෛත්‍යයට වැඳලා ඊළඟට බෝධීන් වහන්සේට මල් තෙල් ගිලන්පස දැහැත් බෙහෙත් ගෙනිච්ච ඔක්කොම පූජා කරලා අම්මා ළඟින්ම ඉඳගෙන ගාථා කියන්ඩ පටංගත්තා. හිතේ ශ්‍රද්ධාවෙන් දොහොත් මුදුන් දීගෙන වඳින්ඩ පටංගත්තාට මොකද ටිකක් වෙලා යද්දී හැමදාමත් වෙනවා වාගේ ගාථා ගිරවා වාගේ කටපාඩමෙන් කියවෙද්දී මගේ හිත හතර දිග් බාගේ දුවන්ඩ පටංගත්තා. මොනවා හිතුවාද කියලාවත් මට මතක නැහැ. කොහොමහරි, මුළදි නළල මුදුණේ තියාගෙන උන්නු අත් දෙක පහත් වෙලා, වහගෙන උන්නු ඇස් දෙකත් ඇරිලා, පහත් කරගෙන උන්නු ඔළුවත් ඉස්සිලා කියලා මට දැනුණේ එක පාරටම හිතුවෙ නැති කෙනෙක් බෝධිය ළඟට ආවා දැක්කාම. වික්‍රම!!! තාම ගිහිං නෑ!!! මං දැකපු බව දැකලා එයා පොඩි හිනාවක් දැම්මා. මගෙ පපුව ආයෙම ගිඩි ගිඩි ගාලා ගැහෙන්ඩ පටංගත්ත හැටි මට දැනුණා. ගාථා කියවෙන එක කොයි වෙලාවේ නතර වුණාද කියලා මට නිච්චියක් නෑ. ඒ වෙලාවේ එයාගේ හිනාව වැඩි වෙලා මූණ පුරා පැතිරිලා ගියා. අර ගමට පය තියපු මුල් දවසේ හිනාවුණා වාගෙම. මං විගහට ආයෙ දොහොත් මුදුන් දීලා වැඳගෙන අම්මා දිහා බැලුවා. අම්මා තාම ඇස් දෙක පියාගෙන සද්දෙන් ගාථා කියනවා. මං හොරෙන් ආපහු අනිත් පැත්ත බැලුවා. එයා බෝධිය ළඟ පහන් වැටට උඩින් හයි කරලා තියෙන පියස්සෙ කැටයං අඳිනවා. ඒක බාගෙට ඇඳලා තිබිලා තියෙන්නේ. පහන් පත්තු කරද්දිවත් මට එහෙම එකක් පෙනුණෙ නැති හැටි! මං අම්මාත් එක්ක ආපහු ගාථා කියන්ඩ පටං ගත්තා. අරයා මේ පැත්ත බලන්නෙවත් නැතුව එයාගෙ පාඩුවේ වැඩ. 

වැඩි වෙලාවක් යන්ඩ කළින්ම අම්මා ගාථා කියලා ඉවර වුණා. අම්මා වික්‍රමව දැක්කේ එතකොටයි. "ආ, මේ දරුවානේ... මං හිතුවේ දැං ගිහිල්ලත් ඇති කියලා!" අම්මා කිව්වා.

"තව පොඩි වැඩ ටිකක් තියෙනවා නැන්දේ... ඒ ටිකත් ඉවර වෙලාම යනවා කියලා හිතුවා... දැන් නගාගෙ කකුල හොඳයිද?"

එයා ඇහුවෙ මගෙන් වුණාට මට උත්තර දෙන්ඩ හම්බවුණේ නෑ, අම්මාම ඒකටත් උත්තර දුන්නා. "වෙද මහත්තයාට පිං සිද්ධ වෙන්ඩ ඔය යන්තං හොඳ කරගත්තේ... අද මේ ආවේ බාරෙ ඔප්පු කරලා යන්ඩ..."

“බුදු ගේ පැත්තට තවම ගියෙ නෑ නේද?”

“තවම නෑ, මේ ඒ පැත්තට යන්ඩ කියලා ලැහැස්ති වුණේ… අපිට පෝය දවසෙත් එන්ඩ හැටියක් තිබ්බෙ නැහැනෙ…”

“ඒකනෙ නැන්දෙ. මට එදා විජේ අයියලාවනං මුණගැහුණා… කිව්වා ඉතිං නගාට එතකොටත් සනීප මදි කියලා... යමුකො, මාත් එන්නං බුදු ගේ පැත්තට…”

එයත් ඔන්න අම්මයි මායි එක්ක බුදු ගෙට යන්ඩ ආවා. එයා එහා පැත්තෙන්, මං මෙහා පැත්තෙන්, අම්මා මැද්දෙන්. 

“මුතූ නගාලගෙ අප්පච්චි කොළඹලු නේද වැඩ කරන්නෙ?”

“ඔව්, මේ ළඟදි ඇවිදිං ගියෙ. පන්සලට ආපු වෙලාවෙ පුතා දකින්ඩ ඇතිනෙ?”

“එතකොට මං ආපු අලුතනෙ. එහෙමට අඳුනගත්තෙ නෑ ඒ දවස්වල වැඩිය කාවවත්…”

“ඉස්සර ඔය කෑගල්ලෙ කච්චේරියෙනෙ වැඩ කළේ…” අම්මා ඒ විස්තර කියන්ඩ ගත්තා. මං ඉස්සරවෙලා ගිහිං බුදු ගෙට ඇතුල් වුණා. හැබෑම ලස්සනයි! මේ අත් දෙකටනං ඇස්වහක් කටවහක් වදින්ඩ එපා… තෙරුවන් පිහිටම ලැබෙන්ඩ ඕනේ! මං වටේටම ඇවිදලා බලන්ඩ කළියෙං පිළිම වහන්සේ පාමුළ ඉඳං බුදුන් වඳින්ඩ ගත්තා. ඉක්මනට ඉක්මනට ගාතා කියලා ඉවර වෙන්ඩ ළං වෙද්දී අම්මත් ඇවිල්ලා බුදුන් වඳින්ඩ ඉඳගත්තා. මං අම්මාට වඳින්ඩ ඇරලා නැගිටලා ගියා සිත්තර බලන්ඩ.

බෝසතාණන් වහන්සේ පස් මහ බැලුම් හෙලන මොහොතේ ඉඳන් පටංගෙන තියෙන බුද්ධ චරිතයේ සිදුවීම් හරිම ලස්සනට සිත්තරේට නගලා. ඒ හැම සිත්තරයක් යටින්ම ඒ ගැන පුංචි හැඳින්වීමක් ලියලා. මං හෙමින් හෙමින් ඇවිදගෙන ගියා. වික්‍රමත් මට ටිකක් ඈතින් ඇවිදගෙන ආවා.

සරණ මංගල්‍යය… බෝසතාණන් වහන්සේගෙයි යශෝධරා දේවිගෙයි මූණුවල ලස්සන! ඒ නිවිච්ච පෙනුමත් එක්ක මේ පෙම් පාට කොහොම එකම මූණක පින්තාරු කළාද මන්දා. මං නිකමට වික්‍රම ඉන්න පැත්ත බලලා විගහට ආයෙ අහක බලාගත්තා. මූණ උල් කරගෙන හිනාවක් තද කරගෙන ඉන්නවා. මොකද්ද දන්නෙ නෑ එයාට මෙතන හිනාවෙන්ඩ තියෙන කාරණාව! මං ආයෙ අම්මා ඉන්න පැත්ත බැලුවා. අම්මා තාම වඳිනවා, හැබැයි අපි ඉන්න පැත්ත බලාගෙන. මං ඉතිං වරදක් කළේ නෑනේ. මං ඉතිරි සිත්තර බලන්ඩ ඉස්සරහට ගියා. 

සතර පෙරනිමිතිවලට පස්සෙ තිබුණේ මං අර කළින් දවසක ආපු වෙලාවේ බලං ඉඳපු සිත්තරේ. සිදුහත් රජතුමා යශෝධරා දේවියි අලුත උපන් පුංචි රාහුල කුමාරයායි දිහා බලං ඉන්න විදිහ. කළින් දවසේ දැක්කේ නැති අමුත්තක් එවෙලෙ මට පෙනුණා. දොරට පිටුපාලා නිදාගෙන හිටපු යශෝධරා දේවිය හිටියෙ වේදනාවකින් නළල රැළි කරගෙන. පුංචි කුමාරයාව තුරුළු කරගෙන, ඇස් දෙක පියාගෙන හිටියේ කඳුළු හිර කරගන්න වගේ තද කරගෙන. හරියට සිදුහත් රජතුමා යන බව දැනගෙන දුක ඉවසගෙන ඉන්නවා වාගේ. අර කළින් සරණ මංගල්‍යයේ පින්තූරේ තියෙන තරමටම ඒ මූණු දෙකෙන් මහා ගොඩාක් දේවල් කියවෙනවා. ලෝකේ තිබුණ ලස්සනම ආදර කතන්දරේ සිදුහත් - යශෝධරා කතන්දරේ කියන එක ඇත්ත තමයි. මට ඒ කළින් දවසේ වුණා වාගෙම දෑහැට කඳුළු උනාගෙන එන්ඩ පටන් ගත්තා. කඳුළු අස්සෙන් තමයි මට ඒ හුස්ම හිර වෙන තරමේ මහා භයානක දේ පෙනුණේ.

ඒ සිත්තරේට යටින් ලියලා තිබුණේ - “දෙනු මැනැවි අවසර… ඉදිරි මග දුර සොයා යන්නට… සපතමි යළිඳු එන්නට… කැටුව යන්නට එමග ඉම වෙත…”

ඒක නිකම්ම නිකං කවි පද පෙළක් වෙන්ඩ තිබ්බා. අනිත් සමහර සිත්තර යටිනුත් ඔය බොදු බැති ගී පද එහෙම ලියලා තියෙනවා මං දැක්කා. ඒත් මේක දැකලා මගේ හුස්ම හිරවුණේ… මේක මං ලියාපු එකක් හින්දා… මේක මං මගෙ කවි පොතේ බුද්ධ චරිතයේ ඔය සිදුවීම ගැන ලියලා තිබ්බ එකක පොඩි කොටසක්... 

එයා මගේ කවි පොත කියවලා!!!

එකත් එකටම අර මං ගහෙන් බිමට පැනලා අඩව් අල්ලාපු දවසේ වෙන්ඩ ඕනෙ. එදා මං ඒක ගෙනිච්චානෙ අක්කලාගෙ ගෙදර. පස්සෙ රෑ වෙලා අක්කා ඒකයි මගේ අනිත් පොත් ටිකයි ගෙනත් මගෙ මේසෙ උඩින් තියලා තිබ්බා. මගේ කවි පොත වෙන කවුරු කියෙව්වත් මට කමක් නෑ, ඒකේ ලියලා තියෙන්නේ ඔය වගේ වැදගත් වගේ පේන එව්වා විතරයි. වැඩි හරියක් තියෙන්නේ සොබාදහම ගැන ලියපුවා. මං වැඩි හරියක් ලියන්ඩත් කැමති එහෙම එව්වා. ඒත් ඒකේ තියනවා කවියක්… එකම එක කවියක්… ඒකත් වෙන කවුරු දැක්කත් කමක් නෑ, ඒත් වික්‍රම දකින්ඩ හොඳ නෑ… මොකද ඒකේ ලියලා තියෙන දේ තේරුණොත් තේරෙන්නේ එයාට විතරයි…

ආසයි කන්නට
රස බලන්නට
මිහිර විඳින්නට
පැණි රසද
ඇඹුල් රසද
අඩු වැඩිව මුසු වූ
ලොසිංජර!

ඒත් මං බයයි
දත් කැක්කුමට
දියවැඩියාවට
දන්නෙම නැතුව
පිට උගුරේ ගිහිං
හුස්ම හිර වෙනවාට!

ඒ නිසා එපා මට
සීනි තවරපු
පාට උලපු
ඔය විච්චූරණ
ලොසිංජර!

ඒක ලිව්වේ එදා. මං එයාගෙ මූණට එයාගෙම ලොසිංජර දමලා ගහපු දවසේ. කවියට යටින් දිනෙත් දාලා තිබුණෙ මං. ඕක දැක්කානං එහෙම නොවැරදීම දැනගන්නවා ඒ ලිව්වේ මොකක් ගැනද කියලා. ඒ ලියලා තියෙන්නේ ලොසිංජර ගැන නෙවෙයි, ඒවා මට දෙන්න හදපු එක්කෙනා ගැන බව!

වික්‍රම ළඟට එනවා මට ඇස් කොණෙන් පෙනුණා. මං විගහට කම්මුල් දිගේත් බේරිලා ගිහිං තිබ්බ කඳුළු පිහිදගත්තා. මේ වතාවේ එයා දිහා නොබලාම මගෙ පපුව රේස් දුවන්ඩ පටංගෙන. මං එයාගෙ බැල්ම මග ඇරලා ආයෙම අම්මා හිටිය පැත්ත බැලුවා. ඒ හරියට අම්මා ඉන්න තැන පේන්නෙ නෑ, ඇතුල් බිත්තියකට වැහිලා.

"මුතූ..."

මං හරිනං ඔරවලා බලන්ඩ ඕනෙ. මගේ කවි පොත හොරෙන් බැලුවෙ මොකද කියලා අත් දෙක ඉනේ තියාගෙන අහන්ඩ ඕනෙ. මං එහෙමනෙ. ඒත් කෝ මගෙ ඔළුව ඉස්සෙන්නෙවත් නැහැ. මං බිම බලාගෙනම ඊළඟ සිත්තරේ ඉස්සරහට ගිහිං ඔළුව උස්සලා ඒ දිහා බැලුවා. 

"දත් කැක්කුං හදාගන්නෙ නැතුව ලොසිංජර කන හැටි මට කියලා දෙන්ට පුළුවනි..."

ඔය තියෙන්නේ! කියවලා! හයියෝ! දැං මක් කරන්ඩද ඉතිං? මට පොළොව පලාගෙන ගිහිං හැංගෙන්ඩ හිතුණා.

"අවසර නැතුව කවි පොත කියෙව්වාට තරහා වෙන්ට එපා. එදා ඒකත් එක්ක තිබ්බෙ පුස්තකාලෙ පොතක් නිසා මං මේකත් එහෙම එකක් වෙන්ට ඇති කියලයි පෙරළලා බැලුවේ..."

මං ලොකු හුස්මක් අරගෙන හිතේ තිබුණු සේරෝම පණ එකතු කරගෙන කට ඇරියා. "ඉතිං එහෙම එකක් නොවන බව දැක්කාම ආපහු වහලා තියන්නෙ නැතුව කියෙව්වෙ මොකටද?" 

ඒ ගමන හීං හිනාවක් දැම්මා. "අවසර නැතුව මගේ හිතට රිංගගෙන ඉන්න කෙල්ලගේ හිත මොන වගේද කියලා මට දැනගන්ට ඕන වෙච්ච හින්දා..." 

වගේ වගක් නැතුව උත්තර දෙන ලස්සන විතරක්! මට කෙළිං හිටගෙන ඉන්ඩත් පණ නැති ගාණයි. අම්මා කොයි වෙලේ වැඳලා ඉවර වෙලා නැගිටලා එයිද මන්දා. අපි දෙන්නා හිටියේ හොඳ අඩි තුන හතරක දුරක් ඇතුව වුණත් මාව මේ රතු වෙලා ඉන්න හැටියට අම්මා දැක්කොත් එහෙම හොඳ නැහැ. ඊටත් මේ බුදු ගේ ඇතුළ වෙච්චි. මෙයාට මේක ඇතුළෙම ඉඳං ඔහොම කතා කියන්ඩ හිතෙන හැටි! ඒ මදිවට මේ හිනාව! මෙයා එක්කො මේ මාත් එක්ක විහිළු කරනවද මන්දා... අනේ එහෙම හිතුණාමනං මට සෑහෙන්ඩ දුක හිතුණා. ඉතිරි සිත්තර ටික පැත්තක තියෙද්දි මං ආපහු හැරිලා අම්මා ළඟට යන්ඩ හැරුණා. එතකොටම අම්මාත් අපි හිටපු පැත්තට එනවා. එයත් විගහට අම්මා ළඟට ගිහින් එකින් එකට සිත්තර විස්තර කරලා දෙන්ඩ පටන්ගත්තා. මං තනියම ඉතුරු ටික බලාගෙන ගියා. ඒත් එව්වයෙ මොනවා තිබ්බාද කියලාවත් මට මතක නැහැ. මං බුදු ගෙයින් එළියට ඇවිත් ඒ ගොල්ලෝ එනකල් ඝණ්ඨාර කුළුණ ළඟ පඩිය උඩින් වාඩි වෙලා හිටියා. මට හිතන්ඩ දේවල් මහා රාසියක් තිබ්බාට ඒ එකක්වත් හිත ඇතුළේ හරි පිළිවෙලකට පෙළ ගස්සවගන්ඩ බැහැ මට. හැම දේම වළාකුළු වගේ ඔහේ පාවෙනවා. වෙන එකක් තියා මේ මමත් වළාකුළක් වගේ ඔහේ පාවෙනවා වගෙයි මට දැනුණේ.

මං අවසර නැතුව එයාගෙ හිතට රිංගලාලු... ඉතිං ඒ හිතේ එහෙමම ඉන්ඩ අවසර දෙන්ඩ එයා කැමතිද? ඔය කියන එව්වායින් දැනෙන්නේනම් එහෙම තමයි... එතකොට අර කිව්ව ගුරුන්නාන්සෙගෙ දෝණියන්දෑ...? 

"යමු දෝණි..." අම්මා එළියටත් ඇවිල්ලා මට අඬගැහැව්වා. මං නැගිටලා ඒ පැත්තට ගියා.

"මං යන්ට කළියෙං ඇවිත් යන්ට එන්නංකෝ ඒ පැත්තේ..." වික්‍රම එහෙම කිව්වාම මට ඉබේටම එයා දිහා බැලුනා. ඔහෙ නෑ, මං දිහා නෙවෙයි බලං ඉන්නේ, අම්මා දිහා බලාගෙන කතාව. මං ආපහු බිම බලාගත්තා.

"හොඳයි හොඳයි... බත් කටක් කන්ඩත් එක්ක එන්ඩකෝ එහෙමනං... අපේ විජේපාල පුතා එහෙම හොඳ යාළුවා නෙව..."

එයා හිනා වෙලා ඔළුව වනන අතරේ මාත් මගෙ ළඟ ඉතිරි වෙලා තිබ්බ ඉතිරි පණ ටිකත් ආයෙ එකතු කරගත්තා. "අපි එහෙනං යන්නං අයියෙ..." මං කොහොමහරි ඒ වචන ටික උගුරෙන් එළියට පිට කරගත්තා.

ඒ වෙලාවේ ඒ මූණෙ ඇඳිච්ච හිනාවට මට දැනුණේ මහා පුදුමාකාර ලෝබකමක්. ඒ වුණත් ඉතිං.....


- මතු සම්බන්ධයි -



289. සිත්තමක ලියැවුණු කවිය...06



විජේ අයියා කුසුමෙ අක්කා හොයාගෙන ගෙයි ඇතුළට යන අතරේ මං එහෙමම ඉස්තෝප්පුවේ තිවුණ පුටුවකට බර දුන්නා. මෙහෙ ඉඳං කෑගලු යනවා කියන එකත් ලේසි පාසු වැඩක් හෙම නෙවෙයි. හොඳටම තෙහෙට්ටුයි. මං හන්දියෙ කඩෙන් මොකවත් බීලා එමුය කීවට විජේ අයියා ගෙදර ඇවිදිල්ලාම බොමුය කියලා මාවත් ඇදං ආවා ගෙදරටම. මට නොදැනීම උඩහ ගේ පැත්ත බැලුනා. මුතූට කොහොමද දන්නෙ නෑ. විජේ අයියා කිව්වෙ උණත් ගත්තා කියලා. පව් අප්පා. ගෙදර ඉන්නවද දන්නෙ නෑ. ලෙඩ්ඩු බලන්ට කියලා ඩිංගක් ගොඩ වුණොත් කමක් නැත්ද දන්නෙ නෑ. අයියාගෙං අහලා බලන්ට ඕනෙ.

මං නිකමට ආයෙ මිදුලට බැහැලා ඒ පැත්තට ගියා. ඔහෙ නෑ ගෙදර කවුරුවත් ඉන්න පාටක්. ඒත් ඉතිං හිටියය කියලා වෙනදා වාගෙ එහෙ මෙහෙ දුව පැනලා ඇවිදින්ට බැරුව ඇතිනෙ. මොකවත් ගෙනැල්ලා ඕනෙද කියලා අහන්ටවත් විදිහක් ඇත්නං! අප්පච්චිත් ගෙදර නැති එකේ අම්මා බොහොම සැරට ඇති. මටත් එක්ක බණීවිද දන්නෙ නෑ ඔව්වා අහන්ට ගිහිං. මුතූත් ඔය එක විදිහක් වෙලා ඉන්නේ පෙළක් විට එයාට ගෙදර නීති තද ඇති. ඉතිං නිස්කාරණේ බැණුං අහගන්ට වෙන වැඩ කරන්ට අකමැති ඇති. මං වැට අයිනේ නතර වෙලා ඩිංගක් කන් දුන්නා. අර මොකෝ අර විජේ අයියා හයියෙන් හයියෙන් කතා කරනවා ඇහෙන්නේ ගෙයි පිටිපස්සෙ? මක් වෙලාද?

මං ඒ පැත්තෙන්ම ගෙයි පිටිපස්සට ගියා. ඔහෙ නෑ පේන්ට කවුරුවත්. කොහෙ ගියාද මේ කතා කරනවා ඇහිච්ච මනුස්සයා? ආහ්, මේං ඒදණ්ඩක්! මං ඒදණ්ඩ ළඟට ගියා. මේ ඇළ පාර ගොහිං අර මහ වැවට එක්කාසු වෙනවා ඇති. ඇළෙං එගොඩහ පළතුරු යායක්! බඩගින්නකුත් දැනි දැනි තිබ්බ හන්දා මං අඹ ගෙඩියක්වත් කඩාගන්න හිතාගෙන එගොඩහට ගියා. මේං ගහක් මුළ කඩාපු අඹ කූඩයක්! කුසුමෙ අක්කා අඹ කඩ කඩ ඉන්ට ඇත්තෙ. මං කූඩෙන් හොඳ ඉදිච්ච අඹයක් තෝරගෙන කටින් ලෙලි අරින්ට පටන්ගත්තා.

"හරි අමාරු ඇති කවුරුවත් මහන්සියෙන් කඩලා එකතු කරපු අඹ කූඩෙන් අරං කන එක!"

ඈ??? ඒ ඇහුණේ මං ඒ වෙලාවෙදි කොහොමටවත් අහන්ට බලාපොරොත්තු වෙච්චි කටහඬක් නෙවෙයි. මට ඉබේම උඩ බැලුනා. මේං හත්වලාමේ!!! "ඔය මොකද ඔය ගහ උඩ කරන්නේ???"

"මං මේ තණකොළ කපන්ඩ ආවා!" මේ කට තමයි කට!

"හැබෑට? ඉතිං තණකොළ හම්බවුණාය?"

"අපොයි ඔව්. මං මේ පටවගන්ඩ ලොරිය එනකල් ඉන්නෙ!"

හිනා නොවී කොහොමද මෙහෙව් උත්තරවලට! "දැං සනීපද?"

"අසනීපයක් නෑ!"

"ගහට නැගලා බැහැගන්ට බැරුව හෙම නෙවෙයි නේද ඔය ඉන්නේ?"

"එහෙම වෙන්ඩ මං කොටි දෙනක් කියලා හිතුවද?" ඕන්න නැග්ගා! මට තව ඩිංගක් අවුස්සගන්ටම හිතුණා.

"අපි අහලා තියෙන්නෙනං ගස් නැග්ගට බහින්ඩ දන්නෙ නැත්තෙ කොටි කියලා තමා!" කොහොමත් වෙනසක් නෑ, ගස් නැග්ගත් නැතත් මේකනං කොටි දෙනක්ම තමා!

"ඉන්ඩ එහෙනං මං බැහැලා පෙන්නන්ඩ!" මුතූ ඉඳං උන්නු අත්තෙන් ඉස්සරහට නැමුණා.

හපොයි මෙයා පනින්ටද හදන්නෙ??? "මුතූ! ඔය මොකද කරන්ට හදන්නෙ?"

"බැහැලා පෙන්නන්ඩ හදන්නේ!"

"බහින්ටයැ, ඔය පනින්න්ටනෙ හදන්නෙ. ඔහොම ඉන්ට, පනින්ටනං එපා දෙයියනේ, කකුල-" මං ඒ කියන පරක්කුවට මේ යෝදි බිමට පැන්නෙ නැතෑ. කටු ඇනගත්ත කකුලත් අඩමානෙට තියාගෙන පැන්න හැටියට මොනවා හරි කරගන්ටම ඇති නොවැරදීම. කියන දෙයක් අහන්ටම බැරි හැටි මේ ළමයට! මූණත් හොඳ නැහැ. "මුතූ?" මං ළං වුණා. "ඒ ගමන මොකද කරගත්තෙ?" ආ, මොකවත් කරගෙන නෑ, ඔය නැගිට්ටෙ යස අගේට ගහත් අල්ලගෙන. තොල් දෙක විකාගෙන ඉන්නෙ කොහෙ හරි ඇනෙන්ට ඇති රිදෙන්ටම. හොඳ වැඩේ!

"යකඩෝ!" අපි දෙන්නාම ගේ පැත්ත බැලුවා. විජේ අයියා ඉණිමගකුත් උස්සාගෙන ඇවිත් ඇළ එගොඩහ බලං ඉන්නවා. "මං මේ මඩුව පෙරළලා ඉණිමග හොයං ආවා ගහෙං බහින්ඩ බෑ කියාපු ඈයො බස්සගන්ඩ. ඒ ඩිංගට උඹ මේකිව වඩාගෙන බැස්සුවද මලේ?" නෑනාගෙ කටට හපං නෙව මුන්දැගෙ කට. මං විගහට මුතූ දිහා බැලුවේ මොනවා කියයිද බලන්ට. ඒත් මං බලාපොරොත්තු වෙච්ච රතු පාට නෑ ඒ මූණේ. හොල්මනක් දැකලා වාගේ සුදුමැලි වෙලා. මට ඇල්ලුවෙ නෑ ඒ මූණෙ පෙනුම. "මුතූ?"

කෙල්ල මගෙ දිහා එක සැරයක් බැලුවා. ඊළඟට කෙහෙල් කඳක් කපලා දැම්මා වාගේ ඇදගෙන වැටුණා.

මං විගහට පැනලා බිමට වැටෙන්ට නොදී වත්තං කරගත්තා. අනේ මොකද මේ කෙල්ලට වුණේ? "මුතූ???" විජේ අයියත් ඉණිමග අතඇරලා දුවගෙන ආවා. "නගේ???"

ඔහෙ නෑ සද්දයක්. සිහි නැති වෙලාද කොහෙද. මොකද දෙයියනේ මේ වුණේ? "අයියෙ, විගහට ගෙට එක්ක යමුද?" මං ඇහැව්වා.

"මේ ඒදණ්ඩ උඩිං ඔහොම උස්සාගෙන යන්ඩ බැහැ නෙව. ඔහොම වත්තං කරගෙන ඉඳිංකෝ, අපි සිහිය අරං ඉමු..." විජේ අයියා ඇළ ළඟට යන අතරේ "කුසුමේ!!!" කියලා අක්කාටත් අඬ ගැහැව්වා. මං මුතූව වත්තං කරගෙනම අඹ ගහට පිට දීලා බිම වාඩි වුණා. "මුතු!" මං හෙමිහිට මූණ අතගාන අතරේ කතා කළා. කිසිම හැලහොල්මනක් නැහැ. විජේ අයියා නෙළුං කොළේකින් හදාපු ගොටුවකට වතුර අරං එන අතරේ කුසුමේ අක්කාත් දුවගෙන ආවා.

"මේ මොකද දෙයියනේ වුණේ??? මගෙ නංගියේ!!!" අක්කා මුතූව මගේ තුරුළෙන් ඈත් කරගෙන එයාට තුරුළු කරගන්ට හදද්දි මං මහා ලෝබකමකිං එයාව බදාගෙනම හිටියා. මට තේරුණා, අක්කාට ඇල්ලුවේ නෑ මුතූ මගේ තුරුළේ ඉන්න එක. ඒත් අත ඇරියෙම නෑ මං එයාව.

"හා හා, මෙතන විලාප ගහන්ට කාරි නෑ," විජේ අයියා අක්කාව නවත්තගත්තා. "නගාට සිහි නැති වෙලා ඩිංගක්. අපි සිහිය අරං ඉමුකෝ... මේන්න මේ වතුර ඩිංගක් ගාන්ඩ මූණේ..." එයා වතුර ගොටුව දික් කළා.

කුසුමෙ අක්කා වතුර ඩිංගක් අතට අරගෙන මුතූගේ මූණ හෙමීට අතගෑවා. "නගේ... මගෙ නංගියේ..."

තාමත් නැහැනෙ කිසි වෙනසක්. මගෙ පපු කැවුත්ත ඒ වෙද්දි උගුර ළඟටම ඇවිත් තිබුණේ. "මං එපා කියද්දි ගහෙන් බිමට පැන්නා අක්කෙ... ඒ පැනලා යසට කෙළිං හිටගත්තාත් එක්ක. මේ විජේ අයියා මෙතනට එද්දිත් හොඳට හිටියා....."

"ඒක නෙව....." විජේ අයියාත් වතුර අරං මූණට ඉස්සා. "මුතූ... නැගිටහං බං... ඔය මදෑ නිදං හිටියා..... නගේ - ඇස් ඇරපං ඉතිං....."

මූණට ඉහිච්ච වතුර බිංදු මං හෙමිහිට ඒ පියවිලා තියෙන ඇස්වල ඇතිල්ලුවා. "මුතූ... ඇස් අරින්ටකෝ දැං..."

යාන්තමට ඇහි පිය හෙලවුණා. හීන් කෙඳිරියකුත් ඇහුණා. "ම්ම්ම්ම්හ්..."

මට දැනිච්ච සන්තෝසෙ තරමට මං එක සැරේට ඔළුව පහත් කරලා ඒ ඉස්මුදුණ ඉම්බා. විජේ අයියායි කුසුමෙ අක්කායි දෙන්නාම ඇස් ගෙඩිත් ලොකු කරාන මයෙ දිහා බලන හැටි මට දැනුණා. මං දැක්කෙ නැති ගාණට අහක බලාගෙනම හිටියා.

"නංගී... ඔළුවවත් කොහෙ හරි හැපුණද...?" කුසුම් අක්කා මුතූගෙ අතින් අල්ලගෙන ඇහැව්වා.

"නෑ..." මුතූ ඇස් වහගෙනම උත්තර දුන්නා. ඒ මූණ හොඳටම ඇකිළිලා. තද වේදනාවක ඉන්නවා වාගේ. "කකුල..."

මගෙ හිතට හොඳටම අමාරුයි. මං කේන්ති ගස්සපු හන්දානේ මේ ළමයා මෙහෙම වැඩක් කරගත්තේ. "මං කිව්වනේ පනින්ට එපා කියලා...!"

මුතූගෙ ඇස් දෙක එක සැරේටම ඇරුණා. මගෙ දිහා බය වෙලා වාගෙ බලං ඉඳලා කිසි අමාරුවක් නැති ගානට කෙළිං වුණා. ඊළඟට බිමට අතගහගෙන නැගිටින්න හැදුවා. ඒක කරගන්ට බැරුවද කොහෙද ඊළඟට මෙන්න ඉකි ගගහා අඬන්ට පටංගත්තා පොඩි එකියක් වගේ. මගෙ පපුව හෝස් ගාලා ගියා.

"මොකෝ බං? නැගිටින්ඩ බැරිද?" විජේ අයියා ඇහැව්වා.

"බෑනේ... මගෙ කකුල කැඩිලද කොහෙද....." කෙල්ල ඉකි ගහනවා.

"බලන්ඩ ඉතිං, අම්මත් ගෙදර නැති වෙලාවේ කරගන්න වැඩ..." ගහෙං වැටිච්ච කෙල්ලට අක්කත් බණින්ට ගත්තා. "කොයි කකුලද? කටුව ඇනිච්ච එකමද?"

"නෑ, අනිත් එක..." කුසුමෙ අක්කා කකුල අල්ලලා බලද්දි මුතූ හූ තිබ්බා. "අනේ අල්ලන්ඩ එපා...!!! ඔයාටනෙ අඹ ඕන වුණේ... දැං මෙතන මට බණින්නෙ?"

"මං කිව්වද ගහට නගින්ඩ කියලා??? මං කිව්වද ගහෙන් බිමට පනින්ඩ කියලා???" ඔය තියෙන්නේ නගාගේ සැර එහෙමපිටින්ම අක්කණ්ඩිටත්! ආරෙට ආපු එකක් තමයි ඔය කොච්චි සැර.

"ආයෙත් පටංගත්තද?" විජේ අයියා සැර වුණා. "ඇවිලෙන්නෙ නැතුව හිටහල්ලකො බං කොච්චරවත් කටු අතු දෙකක් වගේ. නගේ," විජේ අයියා ඒ ගමන මුතූගෙ පැත්තට හැරුණා. "උඹට ගෙට යනකල් එන්ඩ පුළුවනිද ඇවිදගෙන?"

මුතූ නැගිටින්න හැදුවා. අක්කයි අයියයි දෙන්නාම දෙපැත්තෙන් ඉඳගෙන උදව් කළා. මට පැත්තකට වෙලා බලං ඉන්ට වුණා. අමාරුවෙන් කෙළින් හිටගෙන මුතූ අඩියක් තියන්ට කකුල ඉස්සුවා. ඒ එක්කම "අනේ බෑ අක්කේ..." කියාගෙන කුසුමෙ අක්කාගෙ බෙල්ලෙ එල්ලුන හැටියට ආයෙ දෙන්නාම තව ඩිංගෙන් බිම ඇදං වැටෙනවා.

"හ්ම් හ්ම්, කෝ වරෙං යන්ඩ..." විජේ අයියා ඇවිත් මුතූව උස්සගත්තා. මට ඉබේම අහක බැලුනා. එතන තියෙන්නේ සහෝදරකම බව හැබෑව. ඒ වුණාට... මට එහෙමට අයිතිවාසිකං කියන්ට තරං අවසරයක් ලැබිලා නැති එක හරි... එහෙමයි කියලා..... ඉරිසියාව... මං දන්නවා මේ තමයි ඉරිසියාව... මං කැමති නෑ මුතූ - මගේ මුතූ..... මගේ...? මං දන්නෙ නෑ මගේ හිත මේ කොහෙ දුවනවද කියලා.....

"මේ ඒදණ්ඩ උඩිං කොහොමෙයි යන්නේ?" කුසුමේ අක්කා අහනවා ඇහුණායෙන් මං හිත ආපහු පිළිවෙලක් කරගත්තා.

"වතුරට බැහැලා එන්නං. කුසුමේ ගිහින් නගාව තියන්ඩ තැනක් ලැහැස්ති කරන්ඩකෝ...." විජේ අයියා මුතූවත් උස්සාගෙන සීරුවට අඩිය තියලා ඇළට බහින ගමන් කිව්වා. "මලේ, උඹ හිටපං මාත් එක්ක. අඩිය ලිස්සන්ඩ ගියොත් අල්ලගනිං ඈ....."

මාත් කලිසම් කකුල් නවාගෙන ඒ එක්කම වතුරට බැස්සා. විජේ අයියාට ඉස්සරහිං මං අඩිය තියන්ට පරිස්සං තැන් හොය හොය ගියා. හොඳ වෙලාවට දණිහෙන් ඩිංගක් උඩහට විතරයි වතුර තිබුණේ. ඒත් ඇළ පතුලෙ මඩ. පරිස්සමට අඩිය තිබ්බෙ නැත්තං ලිස්සන්ට පුළුවනි. කුසුමේ අක්කා ආපහු විගහට වත්ත අයිනට ආවා. අපිත් වැඩි ආන්තරාවක් නැතුව එහා ඉවුරට ළං වුණා. "මලේ, නැගහං උඩට. නැගලා මේ පූජා වට්ටිය අරගනිං..."

මං මූණෙ ඇඳෙන්ට ගිය හිනාව අමාරුවෙන් නවත්තගෙන හිටියා. "එපා එපා.... බෑ......" මුතූ බෙරිහන් දෙන්ට ගත්තා.

"ඇයි මළ හත්තිලව්වේ, උඹවත් උස්සාගෙන මං කොහොමද උඩට නගින්නෙ? කකුල් කඩාගෙන දැංවත් කියන දේ අහලා ඉන්ඩ බැරිනං එහෙම මෙහෙමම මේ ඇළට අත ඇරලා මං යනවා යන්ඩ ගෙට! ගමනක් ගිහිං ඇවිල්ලා ඩිංගක් මහන්සි නිවාගන්ඩවත් නෑ උඹේ විගඩං හන්දා!" ඉස්කෝලෙ මහත්තයාටත් දැන්නං තද වෙලාද කොහෙද.

"මං කිව්වයැ ඉතිං මාව උස්සං යන්ඩ කියලා!" මෙච්චර හරියක් වෙලා මේ කට තාම මට්ටු වෙලා නැති හැටියක්. "මට ඕන නෑ ඔය කවුරුවත්! මං ඉන්නං මෙතනට වෙලා! ඔය කවුරු කවුරුත් ගිහිං මහන්සි නිවාගන්න එකයි ඇත්තේ! මට කාගෙවත් උදව් ඕන නෑ!"

"කුසුමේ! ඕන්න මං මේකිව අත අරිනවා ඇළට!" විජේ අයියා කෑ ගැහැව්වා.

"මටයි බණින්නේ කටු අත්ත වාගේ පටලැවෙනවා කියලා," කුසුමේ අක්කාත් උත්තර දුන්නා. "ඔය පේනවනේ තියෙන ආඩම්බරකම! කවදාහරි ඔය ආඩම්බරකං බස්සන කෙනෙක් හම්බවෙච්චි දාක තමයි මෙයා මට්ටු වෙන්නේ!"

"මගෙ ඇති ආඩම්බරකමක් නෑ! මට එහෙම එව්වා බස්සගන්න කෙනෙක් ඕනෙත් නෑ! මට පාඩුවේ ගෙදරට වෙලා ඉන්ඩ දුන්නානං ඉවරයිනේ! මෙතන මං-"

"වහගන්ඩයි කිව්වේ කට!" විජේ අයියා සැර වුණා. එහෙමම සද්දෙ නතර වුණා. "ආයෙ එක වචනයක් හරි කියෙව්වොත් බලාගෙනයි! වික්‍රම මලේ, ඔන්න අල්ලගනිං!"

ඒ වෙද්දි ඇළ කණ්ඩියට ගොඩ වෙලා හිටපු මං, පරිස්සමට මුතූව මගෙ අත් දෙකට ගත්තා. කුරුළු පැටියෙක් වගේ - පොඩ්ඩක්වත් බර නෑ. මං ගේ දිහාවට යන අතරේ මුතූ අත් දෙකෙන්ම මූණ වහගෙන - අඬනවද කොහෙද. "මුතූ?" මං හෙමීට කතා කළා. "අක්කයි අයියයි එක්ක රණ්ඩු ඇල්ලුවාට මං දන්නවා ඔය ආඩම්බරකම් පෙන්නන්නේ මටයි කියලා... ඒ වුණාට මං බණින්නේ නැහැනේ... මං තරහත් නැහැ... ඉතිං අඬන්නෙ නැතුව ඉන්න....." මූණ වහගෙන හිටපු අත් දෙක අස්සෙන් දිග හූල්ලන සද්දයක් ඇහුණා. ඊළඟට ඉකි ගැහිල්ල තවත් වැඩි වුණා. "ඔයා අඬනවා බලන්න මං කැමැති නැහැ... ඒ වුණාට ඔයාට අඬන්නම ඕනෙ කියලා හිතෙන ඕනෙම වෙලාවක මගේ කරේ ඔළුව තියාගන්න දෙන්න මම ලෑස්තියි....." ඒ වෙලාවේ එහෙම දෙයක් මට කියන්ට හිතුණේ මොකද කියලා මං දන්නෙ නෑ. ඒත් මං ඒ කියාපු හැම වචනයක්ම කිව්වේ හිත පතුළෙන්මයි. ඒ හන්දා ඒ ගැන ආයෙ නොහිතා එන විදිහකට මූණ දෙන්න මං හිතාගත්තා.

එක සැරේට කිසිම සද්දයක් ඇහෙන්නෙ නැතුව ගියා. ඉකි ගැහිල්ලත් නතර වුණා. ඒත් මූණනම් වහගත්ත ගමන්මයි. ආයෙමත් සිහි නැති වුණාද මන්දා. අක්කයි අයියයි එන්නෙ පිටිපස්සෙන්. මං හෙමීට නිකටෙන් මුතූගේ ඔළුව මගේ පපුවට තද කරගත්තා. ටිකක් එහෙමම තද කරගෙන ඉඳලා මං මගේ ඔළුව ආයෙමත් ඉස්සුවා. ඒත් ඒ ඔළුව මගේ පපුවට හේත්තු වෙලා එහෙමම තිබුණා. ඒ වෙලාවේ මට එච්චර වෙලා ඇහුණෙ නැති අමුතු සද්දයක් ඇහෙන්න ගත්තා. ඇහුණා නෙවෙයි ඇත්තටම ඒක දැනුණා කිව්වොත් තමයි හරි. මුතූගෙ පපුව ගැහෙන තාලෙ. මට ඕන වුණේ එතනම එහෙමම නතර වෙලා ඇස් දෙක පියාගෙන ඒ තාලෙට ඇහුම්කන් දෙන්න. ඒත් එහෙම කරන්නෙ කොහොමද අර දෙන්නා පිටිපස්සෙන් එද්දි. වැඩි වෙලා ඒ තාලෙට මගේ පපුව හුරු කරගන්ට ඉඩක් ලැබුණෙ නෑ කොහොමත්, කුසුමෙ අක්කා ඉස්සර වෙලා ඇවිත් මට ගෙට ඇතුල් වෙලා කාමරේට යන්ට පාර පෙන්නුවා.

කාමරේ ඇඳ උඩින් මුතූව බොහොම පරිස්සමෙන් තිබ්බ හැටියේ, එයා ආපහු ඇස් අරින්ට කළියෙන් මං විගහට එළියට ආවා.

කොහේ යනවාද කියලා හිතාගන්ට බැරුව, හැම තැනම දුව දුව හිටපු මගේ හිත අන්තිමේදී එක තැනක නතර වෙච්ච බව එදා මං දැනගත්තා.


- මතු සම්බන්දයි -

288. සිත්තමක ලියැවුණු කවිය...05

අඹ

මං හිතුවෙ නෑ එයා මාව මෙහෙම දාලා යන්ඩ යයි කියලා. ඇයි මං දන්නෙ නෑ මං ඒ මනුස්සයාට මේ හැටි නපුරුකං කරන්නෙ. ඔය ඉඳහිට මට අල්ලන්නෙ නැති වැඩ කළාට සෑහෙන කරුණාවන්ත හිතක් තියෙන කෙනෙක්. කොහොමදෝ මන්දා මට එහෙම දැනෙනවා. එහෙව් කෙනාටනේ මං අර දෑත බදලා පොල්ලෙං ගහන්ඩ හැදුවෙ. ඒත් ඉතිං කොයි හැටි කරුණාවන්ත කෙනෙක් වුණත් මක් කරන්නද, අර ගමේ ඉන්න ගුරුන්නාන්සෙගෙද කාගෙද දෝණියන්දෑ පැත්තක ඉන්දැද්දි මෙහෙත් කඩ පිල් අස්සෙ රිංගගෙන මඟුල් නටද්දි? එක්කො මේ ගමෙං ගුටි කාලා යන විදිහේ වැඩක් කරගන්නවා, එක්කො ඒ ගමට ආයෙ පය තියන්ඩ බැරි විදිහේ වැඩක් කරගන්නවා. එයාගෙ සිත්තර බලන්ඩ එන කෙල්ලන්ට ලොසිංජර බෙදන එකනෙ එයාගෙ රාජකාරිය! මට විතරක් නෙවෙයි බලං ගියහම, ගමටම බෙදලා වාගෙයි ලොසිංජර! 

එයා ඉස්සරහා වංගුවෙන් හැරිලා අතුරුදහන් වෙනවත් එක්කම එච්චර වෙලා උගුරෙ හිර කරං උන්නු කඳුලු කැට හෝ ගාලා මගෙ දෑහෙන් වැක්කෙරෙන්ඩ ගත්තා. ඉවසගන්ඩ බැරි කකුලෙ වේදනාවයි, හිතට දැනෙන ඉවසගන්ඩ බැරි මහ මොකද්දෝ හැඟීමයි හන්දා මට තවත් ඒ කඳුළු හිර කරං ඉන්ඩ බැරි වුණා. විජේ අයියා උන්දැගෙ බයිසිකලේ නැගිලා ගෙවල් පැත්තෙ ඉඳං ආවෙ මං එහෙම පාර දිගේ අඬ අඬ යන අතරෙදි.

"මොකද බං නගේ උඹ මේ කරගත්තය කියන්නේ?" විජේ අයියා බයිසිකලේ නවත්තගෙන ඇහුවා. "මොන කටුවක්ද ඇනගත්තේ?"

මෙයා කොහෙන්ද දැනගෙන තියෙන්නේ? මං කඳුළු පිහිදගත්තා. "මං හිතන්නෙ යක් එරබදු කටුවක්ද කොහෙද. අයියා කොහොමද දැනගත්තෙ?"

"අර වික්‍රම මලයා ඇවිදිං කියාගෙන ගියේ. ඒකා කඩමණ්ඩියට ගෙහුං එන ගමනෙදි කඩේ ළඟදි උඹ මුලිච්චි වුණාය, එන අතරෙදි මෙහෙව් ඇබැද්දියක් වුණාය කිව්වෙ. ඇයි බං, උඹ උඩ බලාගෙනද ඇවිද්දෙ?"

මං අච්චර දෙයක් කරලත් මට උදව් කරන්ඩ පණිවිඩෙත් ගිහිං කියලනේ!  හැබැයි ඉතිං ඇත්තම කියලා! මං ගහන්ඩ පැන්න වගත් කිව්වද දන්නෙ නෑ! "මං උඩ බලං ගිය එකක් නෑ, කවුදෝ මන්දා ඔය කටු අතු වාගයක් කපලා පාර අයිනෙ ගොඩගහලා තිබ්බා. ඉං පාරට වැටිලා තිබ්බ හරියක් තමයි ඔය ඇනෙන්ඩ ඇත්තෙ. අනේ රිදෙනවා අයියෙ!"

"හ්ම් හ්ම්, යමං, අක්කා කිව්වා වෙද ගෙදරට ගෙහුං බෙහෙත් කරගෙනම එන්ඩය කියලා." විජේ අයියා මට බයිසිකලේට නගින්ඩ ඉඩ දෙන ගමං කිව්වා. "වික්‍රම කීව හැටියට සෑහෙන ඇතුළට ඇනිලාලු කටුව. හැබෑද?" මං ඔව් කියන්ඩ ඔළුව වැනුවා. "අම්මාට කිව්වෙත් නෑ තවම. අනේ මං දන්නෙ නෑ, උඹ කරගන්න මේ වැඩ හන්දා ඒ මනුස්සයා පපුවෙ අමාරුවක් හදාගන්නවා කොයි වෙලාවෙ හරි!"

වෙද ගෙදරට ගිහිං තුවාළෙට බෙහෙත් කරං ආවා. වෙද මාමා අනුමාන කළ හැටියටම මට රෑ වෙද්දි උණත් ගත්තා. දවස් දෙකකට පස්සෙ තමයි ඒ උණ බැහැලා ගියේ. මට කොහෙවත් අඩිය තියලා ඇවිදින්ඩ හැටියක් නෑ. කකුලෙ කැක්කුම ඉවසන්ඩ අමාරුයි වෙලාවකට. එහෙම වෙලාවට මට සෑහෙන බයක් දැනෙනවා කකුල කපන්ඩ වෙයිද කියලා. ඒත් මං ඔව්වා කා එක්කවත් කියන්ඩ ගියෙ නෑ. දැනටම මං කං දෙක පිරෙන්න අහගෙන ඉන්නේ අම්මගෙනුයි අක්කාගෙනුයි. විජේ අයියාටනං විහිළු. බැණුං අහලා අහලා ඉන්න අස්සෙ ඒ විහිළු ඇහෙද්දි මට තවත් හිතට අමාරුයි. අප්පච්චිවත් ගෙදර උන්නනං මයෙ හිත හදන්ඩ. මෙහෙව් තනියක් දැනෙන වෙලාවට මට අප්පච්චි ළඟ නැති සාංකාව වැඩියෙන් දැනෙනවා. අම්මා කොච්චරවත් මට බණින වෙලාවට අප්පච්චිවත් අල්ලගෙනම තමයි බණින්නෙ, අප්පච්චිගෙ හුරතලේ හින්දයි මං මෙහෙම හැදිලා ඉන්නෙ කියලා.

දවසින් දවස ගෙවිලා සෙනසුරාදාත් ආවා. දැන්නං මට බිම අඩිය ගහලා ඇවිදගන්ඩ පුළුවන්. ඒත් ඉඳ හිට දැනෙන රිදිල්ලනං එහෙමමයි. ඇවිදගන්ඩ පුළුවං වුණාට මොකද අද මට ඇඳෙන් නැගිටගන්ඩවත් හිතක් නෑ. අද අරයා මුදලාලිලාගෙ ගෙදර යන්ඩ ඇති. අර සක්කරවට්ටමට සිත්තර ඇඳලා දෙන්ඩ. 

මං කුස්සියට යද්දි අම්මා පේන්න හිටියෙ නෑ. අක්කා තමයි ලිපේ තිබ්බ මුට්ටියක් හැඳි ගගා හිටියේ. "කෝ අම්මා?" මං ඇහැව්වා.

"ම්... යසයි ගෑනු ළමයා නැගිටින වෙලාව! අම්මා ගියා අර යසෝහාමි නැන්දලාගෙ දිහෑ අත්තමට. දැං මොකෝ කකුල?"

"කකුලනං ඔය තියෙන්නෙ... ඔය මොනවද හදන්නෙ?" මං මුට්ටියට එබුණා.

"කොළ කැඳ. මූණ කට හෝදං මෙයිං ටිකක් බීලා එන්ඩ යන්ඩ පල්ලෙහාට."

"අර මොකටද මං එන්නෙ එහෙ?"

"නැතුව මං දවසම අම්මා එනකල් මෙහෙට වෙලා ඉන්ඩද? මට ගෙදර වැඩ නැතුවද කරගන්ඩ?"

"ඉතිං අක්කා යන්ඩකො. මං ඉන්නං මෙහෙට වෙලා."

"මේ... අම්මා කියලා ගියේ අම්මා එනකල් ඔයා එක්ක ඉන්ඩ කියලා. ගෙදරට යන්ඩ ඕනෙනං ඔයාවත් එක්කං යන්ඩ කියලා. අම්මා අද එමිං ගමන් ඔන්න යන්තරේකුත් අරං එනවා කිව්වා දාන්ඩ. ඔයාගෙ හඳහන ඒ හැටි හොඳ නෑලු මේ දවස්වල-" ඒකනං මටත් පේනවා. "-ඉතිං එනවා යන්ඩ කිව්වම අහලා, මෙතන මටත් අම්මගෙන් බැණුං අස්සවන්නෙ නැතුව."

මං ඉතිං ඔහෙ ලෑස්ති වෙලා කැඳත් බීලා - හපොයි ඒකෙ තිත්ත! ඒත් එක බිංදුවක්වත් අහක දාන්ඩ වුණේ නෑ, මං ඔක්කොම බීලා ඉවරවෙනකල් අක්කා හැඳි මිටත් උරුක් කරං ළඟටම වෙලා හිටියා. ඒක වෙද මමා දීපු වට්ටෝරුවක්ලු. බිව්වෙ නැත්තං කකුල කපන්ඩම වෙයිලු! - අක්කා ඉතිරි කැඳ ටික ජොග්ගුවකට දාගන්නකල් ගිහිං මගෙ පොත් මිටියක් උස්සං ආවා. පුස්තකාලෙන් ගෙනාපු පොත් දෙකයි, මගේ කවි පොතයි.

වෙනදට මේ වත්තෙ ඉඳං එහා වත්තට එක පිම්මට පනින පැනිලි බෑ අද. අක්කගෙ අතත් අල්ලගෙන හරි අමාරුවෙං තමයි පල්ලං බහින්ඩ වුණේ. අක්කගෙ පස්සෙං ඉස්තොප්පුවට ගොඩවෙලා මං හොරෙං බැලුවා ඉස්තෝප්පු කාමරේ දිහා. ඒක වහලා දාලා. ඔහෙ නෑ ඒකෙ කවුරුවත් ඉන්න පාටක්. අර කිව්වට ළඟදිම මෙහෙ නවතින්ඩ එනවා කියලා එන්ඩ නැතුව ඇති. මහ බොරුකාරයෙක්. නැත්තං ඉතිං අර වාගෙ දකින දකින කෙල්ල එක්ක මුකුළු කරාවියැ. විජේ අයියත් පේන්ඩ නෑ. "කොයි අයියා?" මං ඇහැව්වා.

"ඔය උදේ පාන්දරම ගියෙ කෑගලු ගිහිං එන්ඩය කියලා."

කෑගලු? මෙහෙ ඉඳං බස් තුනක විතර ගමනක්. "අර මොකෝ හදිසියෙ?"

"අර වික්‍රම මලයා පාන්දරම ඇවිදිං අඬගහං ගියේ සිත්තර ප්‍රදර්සනයක්ද මොකද්ද තියෙනවා කියලා බලන්ඩ ඕනෙ කියලා..." ඈ? ඒ කියන්නෙ එතකොට-? මගේ මූණෙ පිපිච්ච හිනාව දිහා අක්කා අමුතු විදිහට බැලුව හන්දා විගහට ආපහු මකාගන්ඩ වුණා. ඒ කියන්නේ එතකොට එයා අහරෙ ගිහිං නෑ! "මොකෝ ඒක අහලා හිනා ගියෙ?"

අක්ක දැකලනේ ඉතිං. "විජේ අයියා දන්න සිත්තර! ඔන්න කවි මඩුවකටවත් ගියා කිව්වනං තව කමක් නෑ."

"එයා ඉතිං ගියෙ එයාගෙ ඕනකමටයැ. අර අනිත් එක්කෙනානෙ ඇවිදිං ඇදගෙන ගියෙ, තනියෙං කෑගලු යන්ඩ දන්නෙ නෑ කියලා..."

"අපොයි පොඩි බබානෙ!" මගෙ හිතට දැනෙන සන්තෝසෙ මූණෙං පිටවෙන්ඩ නොදී හිටියෙ මං හරි අමාරුවෙන්.

"ඒ ළමයට ඉතිං මේ ගම් පළාත් පුරුදු එකක්යැ. ඔය කඩ මණ්ඩියට ගිය වෙලාවකදි දැකලා දැන්වීම් ගහලා තියෙනවා සිත්තර ප්‍රදර්සනේ ගැන. අයියටත් නිවාඩු දවස හින්දා ඉතිං ඔහෙ ලෑස්තිවෙලා ගියා."

"රෑ වෙයි එහෙනං එද්දි..." මං හොඳ සැපට ඉස්තෝප්පුවෙ තිබ්බ විජේ අයියගෙ හාන්සි පුටුවෙ ඉඳගත්තා. පොත් කියවන්ඩ කියාපු ආසනේ.

"නෑ, ඔය දවල් වෙද්දි එනවා කිව්වෙ..." එහෙනං දවල්ට ඇවිදිං අර සක්කරවට්ටම හොයාගෙන යයිද දන්නෙ නෑ. මං ආයෙම කල්පනාවට වැටුණා. "මේ, මට රෙදි ටික හෝදගන්ඩ තියෙනවා. බත් කනවනං අන්න කුස්සියෙ ඇති, බෙදාගෙන කන එකයි. මං ළිඳ ළඟට යනවා..." අක්කා එහෙම කියාගෙන ගෙයි ඇතුළට ගියා. මං ඔය එක එක විකාර කල්පනාවලට ඔළුවට එන්ඩ ඉඩ නොදී ගෙනාපු පොතක් අරං කියවන්ඩ ගත්තා.

පැයක් දෙකක් විතර එක හුස්මට පොත කියෙව්වාට පස්සේ මට බඩගින්නක් දැනෙන්ඩ ගත්තා. මං පොතත් අරගෙනම කුස්සියට ගියා. අක්කා රෙදි හෝදලා ඉවරවෙලා වනනවා. මං බත් බෙදාගෙන කුස්සියේ බංකුව උඩින් වාඩි වෙලා පොතත් අතේ තියාගෙනම කන්ඩ ගත්තා.

"ඒයි, ආං එගොඩහ අඹ පැහිලා!" අක්කා ගෙට එබෙද්දි මං කාලා ඉවරවෙලා ඉඳුල් අත පිටිංම පොතට එබීගෙන හිටියේ.

"මට බෑ අනේ ඔව්වයෙ නගින්ඩ මේ කකුලත් එක්ක."

"ඉතිං කෙක්කෙං කඩමු!" 

මාත් ඉතිං පොත පැත්තකින් තියලා අතයි පිඟානයි හෝදලා අක්කත් එක්ක පිළිකන්නෙං මිදුලට බැස්සා. අක්කලායෙ වත්ත කෙළවරින් ගලං යන ඇළ පාරට එගොඩහින් තිබ්බ දෙණිය එහෙම පිටින්ම පළතුරු වත්තක්. අඹ ගස් තමා වැඩියෙන්ම තිබ්බෙ. රක්ෂිත ඉඩමක් හැටියට වෙං කරලා තිබ්බ දෙණියට කවුරුවත් අයිතිවාසිකං කියන්ඩ ආපු නැති හින්දා ගමේ කොයි කවුරුත් නිදහසේ ඕකේ වැවෙන දෙයක් කාලා හිටියා.

ඇළට උඩිං වැටිච්ච ඒදණ්ඩෙනුත් මං එගොඩ වුණේ සෑහෙන පරිස්සමෙං. අක්කානං අඩි දෙකට එහා පැත්තේ. ඒත් ඉතිං කෙක්කෙං කඩන්ඩ පුළුවං පහතක ඉදිච්ච මොකවත් ඉතුරුවෙලා තිබ්බෙ නෑ එක ගහකවත්. "මං කිව්වෙ අනේ. වැඩක් නෑ, ඉදිච්ච එක අඹයක්වත් නෑ. උදෙං එන්ඩ තිබ්බෙ අපිට," මං කිව්වා.

"ඉදිච්චා නැතුවට කමක් නෑ, ඔය පැහිච්ච එව්වායෙන් කඩලා ගමු, ලුණු දාගෙන කන්ඩ බැරියැ..." අක්කා ගස් වටේ කැරකෙන්ඩ ගත්තා. 

අපොයි මටනං බෑ අමු අඹ කන්ඩ. මං හෙමින් සැරේ සෙරෙප්පු දෙක ගලවලා ළඟම තිබ්බ ගහේ පහත දෙබලට නැගගත්තා. මෙතන ඉඳං කෙක්ක දික් කළහම එහා ගහේ උඩහ අත්තෙ අඹ ටික කඩා ගත්ත හැකි. මං අක්කාට අඬගහගෙන අඹ ගෙඩි කඩන්න ගත්තා දෙබලෙ ඉඳං. බිම වැටෙන වැටෙන ගෙඩි අක්කා ඇහිඳලා බාල්දියට එකතු කරගත්තා.

"ඉතිං ඇති! දැං යං!" මට ඊට වඩා කඩන්න බැරි වෙයි කියලා හිතලාදෝ ටික වෙලාවකට පස්සේ අක්කා කිව්වා. ඒවුණාට මට දැම්ම වැඩේ නවත්තන්ඩ හිතක් නෑ. අක්කා විජේ අයියා එක්ක ගියත් හරි අපි දෙන්නාට එක්කාසු වෙලා මෙහෙම වැඩක් කරන්ඩ වුණේම නෑ.

"ඉන්ඩකො," මං ඊළඟ දෙබල උඩටත් නැගගත්තා. "අර උඩහ ටිකත් කැඩුව හැකි!"

"ඔය කකුලත් එක්ක ගස් නගින්ඩ බෑ කිව්වෙ දැං?"

"දැං හොඳයි..." මං තව අඹ ගෙඩි හත අටක් කැඩුවා.

"කුසුමේ!!!" 

මළා! විජේ අයියා ඇවිල්ලා! "ආන්න වේලපහම ඇවිල්ලා!" අක්කා ගෙට දුවන්ඩ ලෑස්ති වුණා.

"අනේ ඉන්ඩකො මං බහිනකල්!"

"ඉතිං බහින්ඩ විගහට!" මෙයාට තියෙන හදිසිය!

"කුසුමේ!!!" ආයෙමත් ඇහුණා සද්දෙ.

"මේ එනෝ!" අක්කා ගෙට ඇහෙන්ඩ කෑගැහුවා. ඊළඟට මයෙ දිහා ආයෙ බැලුවා. "බහිනවකො ඉතිං!"

"මං මේ බැහැගන්ඩ තමයි හදන්නේ!" මීට කළිං සිය වතාවක් විතර නැගලා බැහැලා තියෙන දෙබලක් වුණාට මට අද ඒකෙන් බැහැගන්ඩ බෑ. පහළට කකුල තිව්ව හැටියේ ඇදුම්කන්ඩ ගන්නවා තුවාලේ. "අනේ අක්කෙ බෑනේ!"

"මොනවා කරනවද මන්දා! මං කිව්වද ඔය හැටි උඩ නගින්ඩ කියලා???"

එයාටමයි අඹ ඕන වුණේ! එව්වා කඩලා දෙන්ඩ ගිහිං බැණුං අහගන්ඩත් ඕනෙ මං! ඒ අස්සෙ විජේ අයියත් පිළිකන්නෙං මිදුලට බැස්සා. "කොහෙද බාං මේ ඇවිදින්නෙ අහරෙ ජනෙල් දොරවල් හායි ගාලා-" උන්දැ මාව දැකලා නළලෙ අතත් ගහගත්තා. "ඔහෙ පළයං! මේ අර සහළෝලා උණත් අරගෙන කකුලත් කරේ තියං උන්නු එකී නේද අර ගහ උඩ නැගගෙන ඉන්නෙ???"

මට නැග්ගා ඉතිං අඹ ගහේ මුදුන් රිකිල්ලටත් ඉහළට. "ඉතිං ඔතන උඩ බලං ඉන්නෙ නැතුව මට බහින්ඩ ඉණිමග ගේන්ඩකො!"

"ආය මොකටද ඉණිමං? නැග්ග හැටියටම බැහැගන්න එක නෙව ඇත්තෙ!" උන්දැ හිනාවෙනවා.

"බහින්ඩ පුළුවන්නං මං මේක උඩට වෙලා ඉන්නවයැ?"

"අනේ මේ, ඉණිමග ගෙනත් දෙමුකො?" අක්කත් විජේ අයියාට කිව්වා.

"අක්කා නගාලා මොනවා කොරගන්නවද මං දන්නෙ නෑ! මොකටද මේ ගිනි මද්දහනෙ අඹ කඩන්ඩ ගියෙ?"

"වෙනදත් ඉතිං අපි අඹ කන්ඩ හිතුණහම වෙලාවක් බල බල ඉන්නවයැ, මෙතනට ඇවිදිං කඩාගන්නවා මිසක?"

"ඉතිං මං එනකල් හරි ඉන්ඩ තිබුණනේ මේකිව ගස් නග්ගන්නෙ නැතුව?"

"මං එයාට ගස් නගින්ඩ කිව්වෙ නෑ, මං කිව්වෙ කෙක්කෙන් කඩමු කියලා. එයානෙ ඔය නැගගත්තේ!"

හුහ්! "කෙක්කෙන් කඩන්න පුළුවං එව්වා තිබ්බෙ නැති හන්දානේ මං කඩලා දෙන්ඩ නැග්ගෙ!"

"හරි හරි හරි, බොලා දෙන්නා කෙහෙවළු පටලවගන්නෙ නැතුව හිටහල්ලකො. බලමු මඩුවෙ ඉණිමග තියෙනවද කියලා. හැබැයි මට මතක හැටියට කළිං දොහක ජිනපාල මාමා ඒක ඉල්ලං ගෙහුං තවම ගෙනැත් දුන්නෙ නෑ. එහෙම වුණොත් හෙම ඒක ආයෙ ඉල්ලාන එනකල් උඹ ඕක උඩට වෙලා හිටපං නගේ, ඈ?" විජේ අයියා එහෙම කියාගෙන මඩුව පැත්තට යන්ඩ හැරුණා. "කුසුමේ, හොඳවැයින් කහට දෙකක් වත්කරලා ගන්ඩකො. ඇවිදලා ඇවිදලා හොඳටෝම තෙහෙට්ටුයි!"

කහට දෙකක්! දෙයියෝ සාක්කි, අරයත් ඇවිල්ලද එතකොට? 

"පරිස්සමෙං ඉන්ඩ ඔතනිං වැටෙන්නෙ නැතුව! මං විගහට මේ කහට එක වත් කරලා එන්නං," අක්කා එහෙම කියලා ඇළෙන් එගොඩ වෙලා ගෙට ගියා. විජේ අයියා මඩුව පැත්තට ගියා. එතකොටම ගේ වටෙන්, අනිත් පැත්තෙන් මතු වුණේ නැතෑ අනිත් එක්කෙනා!

එයා මාව දැක්කෙ නෑ. මොනවදෝ හොය හොය ආවෙ. මොකෝ එයාගෙ පින්සලවත් මෙහෙ ඇළේ වැටුණද දන්නෙ නෑ! හුහ්!


- මතු සම්බන්ධයි -



287. සිත්තමක ලියැවුණු කවිය...04

එරබදු

තව ඩිංගෙන් ගිනි විජ්ජුම්බරයයි වෙන්නේ! අර කොච්චි මිරිස් කරල අල්ලපු වැටේ පදිංචි බවක් නොදකින්ට, මං විජේ අයියායි උන්දැගෙ පවුලයි රෑ කෑම කන අතරෙදි එහෙ නතර වෙන්ට එන්ටය කියාපු එකට උඩිංම කැමති වෙනවා. ඒ දෙන්නා හොඳ මිනිස්සු. මං පන්සලට ආපු මුල්ම දොහේ ඉඳංමනෙ මං ඒ දෙන්නව අඳුනන්නෙ. පෝය දාත් මුණ ගැහිලා කතාබහ කළා. කුසුමෙ අක්කගෙ කෑමත් පංකාදු රහයි. එහෙ ඉන්නවනං තුන් වේලටම බඩ පිරෙන්ඩ කෑ හැකි. ඒත් කවුද දෙයියනේ දන්නේ අර ගිනි බෝම්බෙ කුසුමෙ අක්කගෙ නගා බවක්. ඉන්නෙ අල්ලපු වැටේ බවක්. ඇති මයෙ කෙස් ටික බේරගෙන ආපහු යහතිං පන්සලට එන්ට පුළුවං වුණා ඒ රෑම.

පන්සලේ පුරුදු පැදුරේ ඇලවෙලා ඉන්දැද්දි විජේ අයියලා මට එහෙ නවතින්ට එන්ට කියාපු බව මගෙ මෝඩකමට සේදිරිස් මාමාට කියවුණා. ඉතිං පටංගත්තෙ නැතෑ උන්දැගෙ දේසනාව! හැබෑට ලොකු හාමුදුරුවන්ට හිතෙන්නෙ නැද්ද දන්නෙ නෑ සේදිරිස් මාමාව වෙලාවක ධර්මාසනේ ඉන්දවලා බලන්ට. මං ඉතිං අකමැති වුණේ මොකෝ අහනවා. බඩේ දැවිල්ල අල්ලලා මං කෙඳිරිගානකොට උන්දැ එපැයි අහං ඉන්ට. උන්දැට වුණත් මං කොහොමෙයි කටක් ඇරල්ලා කියන්නෙ මේ හිච්චි කෙල්ලෙකුට බය වෙලයි මං පැනලා ආවෙ කියලා. ඔය ඕන එකක් කියාගන්ට කියලා මං කොට්ටෙන් ඔළුවත් වහගෙන අනිත් පැත්ත හැරිලා නිදාගත්තා.

නිදාගත්තා කිව්වාට ඉතිං නින්දට මයෙ ළඟට එන්ට හිතුණේ සෑහෙන්න පරක්කු වෙලා. එතකල් මට අඩ නින්දෙං හීන බල බල තමයි ඉන්ට වුණේ. නම ගම දැනගන්න තිබ්බ ආසාව අතඇරගෙන බොහොම කල් වුණාට ඔය දැන් ගෙදරටම ගිහිං අහගෙන එන්ට වැඩ සිද්ද වුණේ. මුතූ... නමනං ලස්සනයි. කෙල්ලත් ලස්සනයි තමයි ඉතිං. පෙනුම ලස්සන වෙලා මොකටද අර වගේ නපුරු හිතක් එක්ක. අඩුගානේ එදා කළේ වැරැද්දක්ය කියලා හිතේ අහලකවත් තියෙන පාටක් නෑ. මාත් එක්ක කතා කරන්ටවත් කිසිම ඕන කමක් නෑ. ඒත් මගෙ හිත ඒ පස්සෙම දුවනවා. ගාල කඩං දුවන කුළු හරකෙක් වුණත් කොහොමහරි නවත්තගත හැකි, ඒත් මේ හිත නෙව මක් කරලවත් නවත්තගන්ට බැරි.

ඔහොම ගෙවුණා තව දවස් ගාණක්. පන්සලෙන් එළියට බැහැලා මං කොහෙවත් ගියානං ඉතිං ඔය කඩ මණ්ඩියට ගිහිං ආපු ගමනක් විතරයි. පුළුවං විගහින් වැඩේ ඉවරයක් කරගෙන ආපහු ගමට යන්ට තිබ්බ උවමනාව හන්දා ගමේ ගොඩේ ඇවිදින්ට යන්ටවත් මට ඒ හැටි ඕනකමක් තිබ්බෙ නෑ. ඒත් නිතර දෙවේලේ පන්සලේදි මුණ ගැහෙන හින්දා ගමේ හැමෝම වාගේ මා එක්ක බොහොම හිතවත් වෙලා හිටියෙ ඒ වෙද්දි. එකම එක්කෙනෙක් ඇරෙන්ට. 

එදා මං කඩමණ්ඩියට ගිහිං එන ගමන් හන්දියෙ කඩේට ගොඩ වුණේ කහට උගුරක් බොන්ට හිතාගෙන. එදා කඩේ උන්නෙ මුදලාලිගෙ දෝණියන්දැ. ඒ බව කළිං දැක්කනං මං කඩේට ගොඩ නොවී පිට පාරෙන්ම යනවා. අර සමයමත් එක්ක වගේ කෝන්තරේකට නෙවී, මේ සමයමට එක මිනිත්තුවකට කට පියාගෙන ඉන්ට බෑ. කන් දෙක අගුල් වැටෙනකල් කියවනවා. පන්සලට ආවහමත් එහෙමයි, මං සිත්තර අඳින තැනින් හෙල්ලෙන්නෙ නෑ. බලං හිටියට කාරි නෑ මට කරදර නොකර කට පියං ඉන්නවනං. එහෙමත් නෑනේ. අම්මපා මට ගමේදි තිබ්බෙ නෑනේ කෙල්ලොන්ගෙං මෙහෙව් කරදරයක්. බාගෙ වෙලාවට මයෙ ගුරුන්නාන්සෙ හින්දා වෙන්ඩ ඇති. උන්දැ ඉන්න තැනක මං වුණත් ඉන්නෙ බෝ පැලයක් වගේ, බොහොම විනීත සුවච කීකරු ගෝලයෙක් හැටියට. හරි සැරයි ගුරුන්නාන්සෙ. ඉස්කෝලෙ හාමිනෙත් එහෙමයි. ඉතිං ඒක වෙන්ට ඇති එහෙදි කෙල්ලොංගෙනුත් ඔය බැල්මකට, හිනාවකට වඩා දෙයක්, අඩුගානේ හිතට දැනෙන වචනයක්වත් මට ලැබුණෙ නැත්තෙ. මෙහෙදි මං කුරුල්ලා වාගෙ. ඒකයි මගෙ හිතත් මට ඕන හැටියකට මේ තියාගන්ට බැරුව ගිහිං තියෙන්නේ.

"හානේ! මේ වික්‍රම අයියනේ…!" මං හීන් හිනාවක් දාගෙන වාඩිවුණා ඉතිං හැරිලා යන්ට ඒ වෙද්දි පරක්කු වැඩි හන්දා. "දැක්ක කල්! කොහෙද ඉතිං අයියා පන්සලටම වෙලා ඉන්නවා මිසක අපිව බලන්ට මේ පැත්තෙ එනවා කියලයැ!"

"මේ ආවෙ ඉතිං…" අම්මප මට කට නවත්තගන්ට බැරි හැටියක්.

"යන්ඩ නිකං බොරු නොකියා! ඔය වෙන කොහෙ හරි ගිහිං එන ගමං මෙහෙට ගොඩවුණේ තේකක් බොන්ඩ හිතිලානෙ?"

"ඉතිං එහෙනං තේකක් හදලා නොදී මෙතන කියව කියව ඉන්නෙ?" මෙහෙව් කටකාර කෙල්ලො එක්ක ඉස්සර මං මෙහෙම එල්ලෙන්නෙ නැහැ නෙව. ගුරුන්නාන්සෙ දන්නවනං හෙම...

"දෙන්නං අනේ දෙන්නං... සීනි හැඳි පහක්ම දාලා දෙන්නං..." කෙල්ල ලිපේ පැහෙන උණු වතුර මුට්ටිය ළඟට ගියා. මොකද්ද නමත් කිව්වා මට කළිං දොහක, දැං මතක නෑ. ඔය කිව්වට තේ හදන්ට දන්නවද දන්නෙත් නෑ. "අයියෙ ඕං වැලිතලප තියෙනවා දැන් ටිකකට කළින් හදලා ගෙනැත් දාපු. උණු උණුවෙම හැලපත් තියේ. අරං කන්ඩ මං මේක හදනකල්."

මං ළඟ තිබ්බ වීදුරු පෙට්ටියෙන් වැලි තලපෙකුයි, හැලපෙකුයි අරගත්තා. ඉස්සරහා ආනමාළු කැනෙන් ගෙඩියකුත් කඩාගත්තා. අර කිව්වා වාගෙම මේකි සීනි බාල්දියක් වක් කරලා දෙයිද දන්නෙ නෑ තේකට. "සීනි දාන්ට ඕන නෑ, හකුරු කැටයක් තිබ්බානං ඇති නගේ..."

නිවී හැනහිල්ලේ කන එකවත් කන්ට හම්බවුණේ මට එක විනාඩියයි. "අයියෙ!" මං ඇහුනෙ නැති ගානට වෙන කල්පනාවක ඉන්නැහෙ හිටියා. එහෙම ඉන්ට හම්බවෙන්නෙ නෑ මේ ඝාණ්ඨාරෙත් එක්ක. "වික්‍රම අයියෙ!"

"ම්?"

"අයිය කොහොමද ඔය හැටියට අපූරුවට සිත්තර අඳින්නෙ?"

"අපූරුවක් මං දන්නෙ නෑ ඉතිං, ඔය ගුරුන්නාන්සේ කියලා දීලා තියෙන හැටියට මං ඔහෙ අඳිනවා..."

"එහෙම කවුරුවත් උගන්නපු පළියට අඳින්ඩ බෑ, උපතිංම පිහිටාපු හැකියාවක් තියෙන්ඩ ඕන..." මෙයා දන්න ජාති බලපල්ලකෝ! "අපෙ අම්මා තමයි එහෙම කිව්වෙ අයියගෙ සිත්තර දැකලා..... අපිට බෑනෙ ඔහොම ලස්සනට අඳින්ඩ..." 

මං ඔහෙ සද්ද නැතුව වැලි තලපෙයි, කෙහෙල් ගෙඩියයි ගිලලා ඉවර වෙලා හැලපෙ අතට අරං දිග ඇරගත්තා. තේකයි, හකුරු බෝතලෙයි අරං ළඟට ඇවිත් බංකුව උඩින් තියපු මුදලාලි හාමිනේ මෙන්න වදේ මගෙ එහා පැත්තෙන් වාඩි ගත්තා! "අයියෙ මේ... බැරිද මයෙ පින්තූරෙකුත් ඇඳලා දෙන්ඩ?"

"මං එහෙම එව්වා අඳින්ට දන්නෙ නෑ..." මං නොදැනෙන්න යාන්තමට ඩිංගක් එහාට වෙන ගමන් කිව්වා.

"ආයෙ ඉතිං බොරු කියනවා! අර පන්සලේ සිත්තරවල රූප බලා හිටියා වාගේ ඇඳලා තියෙන එක, හැබෑවට කාවවත් බලං අඳින්ඩ බැහැයි කියන්නේ කොහොමද?"

"බැරි හින්දා නෙව කියන්නේ..."

"මොකද්ද අනේ!!!" නහයෙනුත් අඬනවා. මොන මළ කරදරයක්ද මන්දා. මං හැලපෙ විගහට කන්ට හිතාගෙන ඉතිරිය එහෙමම දෙකට තුනට නවලා කටේ ඔබාගත්තා. "අයියාට නිවාඩු වෙලාවක අපේ අහ එන්ටකෝ. ඔය සිදාදිවල ඈයොන්ට වගේ-" ඒවෙලාවෙදි දැක්ක දෙයින් මගේ කටේ පුරවං උන්නු හැලපෙ ඉස්මොල්ලෙ ගියා. කැස්ස නවත්තගන්ඩ බැරුව මං හුස්ම අල්ලන අතරෙ මේකි මයෙ පිටට තඩි බබා ඒත් ඉවරයක් නැතුව කියවනවා. ඒත් එතනිං එහාට මට ඒ මොකවත් ඇහුණෙ නෑ. කඩේට ගොඩවෙන උඩම පඩිය උඩ හිටගෙන බලං උන්නෙ... මුතූ! 

මේ ඝාණ්ඨාරෙ තාම එයාව දැකලා නෑ. මයෙ දිහා ඔරවගෙන උන්නු හැටියට මට තව ඩිංගෙන් ඉඳං උන්නු බංකුවෙන් නැගිටෙනවා. ඒත් මොකටද? මං මොකටද එයාට බය වෙන්නෙ? මංයැ, එයානෙ මට වැරදි කළේ! එයයි හරිනං මට බය වෙන්ට ඕනෙ! මං අමාරුවෙන් කැස්ස නවත්තගෙන කහට කෝප්පෙ අතට ගත්තා.

"ගීතා අක්කෙ, සීනි පන්සීයක් ගන්ඩ පුළුවංද???" වැහි නැති ආකාහෙ එක සැරේට හෙණයක් පිපිරුව ගාණයි. 

"ආ නංගි..." ඝාණ්ටාර ගීතා යන්තං නැගිට්ටා. "කොයි වෙලාවෙද ආවෙ?" යන්තං ඇති ආපහු මේසෙ පිටිපස්සට ගියා.

"දැං ආවෙ. සීනි පන්සීයක් ඕනෙ." මෙයා ගමේ හැමෝම එක්ක ඔහොම කැත්තට පොල්ල වගේ වෙන්ට ඇති කතා කරන්නෙ. 

ගීතා සීනි ගොට්ටක් අරගෙන මේසෙ උඩින් තිබ්බා. ඒ මූණත් ඒ හැටි හොඳ නෑ. අබ අහුරක් දැම්මොත් පිපිරෙන ගානයි. තාමත් අතරින් පතර කැස්ස එන හින්දා මට කහට කෝප්පෙ බොන්ට වුණේ හෙමින්. "තව මොනවද?"

"සන්ලයිට් කැටේකුත් ඕනෙ."

එයින් එකකුත් රාක්කෙන් අරං මේසෙ උඩට දමලා ගැහුවා. බලං ඉන්ට වටින වැඩේ. මොකක් හරි දෙන්නගෙ පරණ කෝන්තරයක් ඇති. හරියට පොරේකට ඇවිලෙන්ට කුරුමානං අල්ලන බැළලියො දෙන්නෙක් වගේ.

"විස්කෝත්තු පැකට් එකකුත් ඕනේ. අර උඩ තියෙන ජාතිය." මුතූ මේසෙට පිටිපස්සෙ බිත්තියට අල්ලපු රාක්ක තට්ටුවේ ඩිංගක් උඩට වෙන්න තිබ්බ විස්කෝත්තු ජාතියක් පෙන්නුවා.

ගීතා ඒ දිහා බලලා මෙන්න යකෝ මගෙ දිහා බලපි. "අනේ වික්‍රම අයියෙ, මේක අරං දෙන්ඩකො..." ඔය කරගත්තෙ වැඩක්! කහට කෝප්පෙ බීගන්න බැරිනං එහෙමම තියලා හරි යන්නෙ නැතුව මේ ඇවිලෙන බළල් පොරේ අස්සට පැටලුණානෙ ඉතිං! ඇයි වදේ ඒකිට පොඩ්ඩක් ඇඟිලිවලින් ඉස්සුණානං ඕක ගත හැකි යස අගේට. මටත් වෙච්චි දෙයක්! බැහැයි කියන්නද දැං ඉතිං?

කෝප්පෙ ඉතිරි ටික එක හුස්මට ඉවර කරලා හිස් කෝප්පෙ බංකුව උඩින් තියලා මං නැගිට්ටා. මේසෙ පිටිපස්සට යන්ට මේ සමයම එළියට එන්නෙත් නෑ, මට එයාගෙ ඇඟේ හැප්පීගෙන තමයි විස්කෝත්තු අරං දෙන්ට වෙන්නෙ. එයැයිට හොඳනං මගෙ මොකද! මං ඔන්න ඔහෙ ඒක අරං දීලා ආපහු හැරුණා. මුතූගෙ මූණනෙ බලන්ට ලස්සන! එතකොටනෙ මට වැඩේ තේරුණේ! දෙන්නා මේ ඇවිලෙන්නේ මං හින්දා! මට තනියම හිනාවක් ගියා. ආඩම්බරකාරිට කරන්නං මං හොඳ වැඩක්!

මං ආපහු මේසෙ වටෙන් ගිහින් මුතූ ළඟින්ම හිටගත්තා. "කීයද මුදලාලි හාමිනේ මගෙ ගාණ?" එයාව පේන්නෙවත් නැති ගානට මං ගීතාගෙන් ඇහැව්වා.

"මං මුදලාලි වුණානං අයියගෙන් සල්ලි ගන්නෙ නෑ. ඒත් අප්පච්චි මේ හැලපයි, තලපයි, ඔය කැනේ කෙහෙල් ගෙඩියි ඔක්කොම ගණං කරලා ගියෙ, හරියට මං කයි කියලා වගේ. ඔන්න ඔහෙ එව්වයෙ ගාණ විතරක් ගෙවලා යන්ඩකො. තේකට සල්ලි ඕන නෑ, ඒක මං ගානෙ..." 

සිරික්කියත් දාගෙන කිව්ව ලස්සන විතරක්! හැබැයි වෙලාවෙ හැටියට වටිනම උත්තරේ. වම් පැත්තෙන් මට මහා ගිනි කන්දක රස්නෙ දැනෙනවා. මං දික් කරාපු සල්ලි අතට අරං ගීතා ඉතුරු සල්ලි දෙන්ට ලෑස්තිවුණ වෙලාවේ මං ඉස්සරහා තිබ්බ ලොසිංජර බෝතලේට තට්ටු කළා. "මාරු වෙනුවට මේකෙං දෙන්ට..."

"ඔය හැටි ලොසිංජර කන්ඩ හොඳැයි?" එයා බෝතලේ ඇරලා ලොසිංජර අහුරක් අතට අරං ඉතුරු සල්ලිත් එක්ක මගෙ අතට දෙන ගමං කිව්වා.

"ඔය මට කන්ට නෙවෙයි..." මං උත්තර දුන්නා.

"එහෙනං?"

"මයෙ සිත්තර බලන්ට එන ගෑනු ළමයින්ට බෙදන්ට!"

"කොයි මං මෙච්චර ඇවිදිං තියෙනවා, මට දීලා නැහැනෙ!"

"ආයෙ ආව දවසක මං නොවැරදීම දෙන්නංකෝ..."

"මගෙ ගාණ කියනවද??? මට පරක්කු වෙනවා!!!" ඒ පත්තුවුණේ අලි වෙඩිල්ලක්ද කොහෙද. මහ සද්දයි.

"නගාටත් ඕනැයි ලොසිංජර?" මුතූතෙන් එහෙම අහන්ට කට ඇරගන්න මට සෑහෙන්න පුරුස දහිරියක් එකතු කරගන්ට වුණා. බොරු නෙවෙයි.

හැබැයි මං හිතුව තරං දරුණු ප්‍රතිචාරයක් හම්බවුණේ නෑ. ගිනි කන්ද මේ දැං පුපුරන ගානට බැල්මකින් මගෙ දිහා බලලා "මට එපා!" ගාලා අහක බලාගත්තා විතරයි. 

මෙයාට ඕනෙ මයෙ එක්ක කතාබහ කරන්ට. ඒත් තියෙන ආඩම්බරකමට ඔය ඔහොම ඉන්නෙ. මං ඔය ආඩම්බරකම බස්සනවා. මං ආපහු ගීතා දිහාවට හැරුණා. "නගා, අර සිත්තරේ කවදා විතර වගේද ඇඳලා ඕනෙ?"

ඒ මූණෙ මල් වත්තක්ම පිපුණා. "අනේ අයියා ඇඳලා දෙනවද?"

"බලමුකො වෙලාවක් ලැබුණොත්."

"එහෙනං මේ සෙනසුරාදා? එනවද අපේ දිහා?"

"ම්ම්ම්..." මං කල්පනා කළා. "බලමු. වෙලාවක් ලැබුණොත් මං එන්නංකො..."

"ඔන්න එහෙනං මං අම්මටයි අප්පච්චිටයිත් කියනවා හොඳද? බත් කටක් කාලා යන්ඩත් එක්කම එන්න ඕනෙ!"

මුතූ සල්ලි ගෙවලා ඉතුරුත් නොගෙනම පඩිපෙළ බැහැගෙන බැහැගෙන යන්ට පටංගත්තා. "නෑ නෑ, බත් කකා ඉන්ට බෑ. උදේ හවහ කොයි වෙලාවේ එන්ට පුළුවං වෙයිද දන්නෙ නැහැනෙ. ඒ හන්දා කරදර වෙන්ට එපා... මං එහෙනං යන්නං නගා....." මාත් මුතූ පස්සෙන් විගහට ගියා.

එයා යනවා රේස් දුවන වෙළඹක් වාගෙ හැටට හැටේ. මාත් වැඩියම කිට්ටු වෙන්නෙ නැතුව පාරෙ මෙහා පැත්තෙන් තරමක් පිටිපස්සෙන් ඇවිදං ගියා. මයෙ අඩි සද්දෙ ඇහෙනවා ඇති නොවැරදීම, ඒත් නිකමටවත් එක මොහොතකටවත් නෙවෙයි හැරිලා බැලුවෙ. නාපු හැටියෙමද කොහෙද, කොණ්ඩෙ කඩා දාලා හරි හැඩයි. දණිහ ළඟට දිග කහ පාට ගවුම මුතූගෙ පාටට හරි ලස්සනයි. කකුලෙ දාං උන්නෙනං නොසෑහෙන්න ගෙවිලා ගිය කළු පාට පරණ රබර් සෙරෙප්පු දෙකක්. මෙහෙව් ලස්සන කෙල්ලෙක් ඔහොම කබල් සෙරෙප්පු දාන්ට හොඳද මං අහන්නෙ? 

මෙහෙම ගියොත්නං මෙයා ගෙදරට යන පාර ළඟට යනකල්ම ගොළුවො දෙන්නෙක් වගේ තමයි යන්ට වෙන්නෙ. මංවත් මොකවත් කියන්ට ඕනෙ එතකොටවත් කතා කරයිද බලන්ට. මං ඩිංගක් කිට්ටු කරලා පාරෙ මෙහා පැත්තෙ ඉඳගෙනම කතා කළා. "එදා විජේ අයියලාගෙ ගෙදරදි මාව දැකලා බයවෙලා පැනලා දිව්වෙ මොකෝ දන්නෙ නෑ?" ඒ ටික කටිං පිටවෙච්චි හැටියේ මට හිතුණේ ආයෙම කේන්ති ගිහිං මගෙ ඇඟට ගොඩවෙයිදෝ කියලා. 

ඒත් හැරෙන තැපෑලෙන්ම මට උත්තර හම්බවුණා. "මං කාටවත් බයවෙලා දිව්ව එකක් නෑ. අම්මා මං ඇඹරැල්ලා ටික අරං එනකල් බලං උන්නු හින්දයි විගහට ගියේ." මං හිතුව තරම්ම කේන්තියක් තිබ්බෙ නෑ ඒ කටහඬේනං. "විජේ අයියානං කිව්වේ නතර වෙන්ඩය කිව්වහමත් බැහ් කියලා පැනලා දුවපු අයනං මොනවට හරි බය වෙලා කියලා තමා!"

මදැයි කොළා! "එදා මට බඩේ දැවිල්ලක් ඇල්ලුවා. බෙහෙත් ටික පන්සලේ දාලා ඇවිත් තිබ්බ හන්දයි විගහට ආපහු යන්ට වුණේ. හෙට අනිද්දා දිහාට නතර වෙන්ට එන්ටයි හිතං ඉන්නේ…" මං අතිනුත් දාලා උත්තර බැන්දා.

"දැං සිත්තරත් සෑහෙන දුරට ඇඳලා ඉවරයි කියලා ලොකු හාමුදුරුවො අපෙ අප්පච්චි එක්ක කියලා තිවුණෙ. ඔය ඉතිරි දෙතුන් දවසට කොහෙවත් නතර වෙන්නැතුව පන්සලේම ඉඳං වැඩේ විගහට අහවර කරගන්ඩනෙ තියෙන්නෙ."

"අපිව ඉක්මනටම ගමෙං එළවගන්ට වගේ කල්පනාව!"

"අනේ අපිට ඔය කාවවත් එළවගන්ඩ ඕනෙ නෑ. මං මේ කිව්වෙ එහෙ මග බලං ඉන්න කට්ටිය ඇති නෙව විගහිං ආපහු එනකල්…"

ඒ මොකද්ද බොලේ ඒ කතාව? "එහෙමය කියලා ආපු වැඩේ පිළිවෙළකට ඉවර නොකර යන්ට පුළුවනෑ?"

"එහෙත් එහෙම ඈයො ඉන්දැද්දි මෙහෙත් ඔය කඩපිල් ගානෙ යන්නෙ මොකෝ දන්නෙ නෑ!"

ඔය පැන්නෙ බළලා මල්ලෙං එළියට. මං අහක බලාගෙන හිනාව හංගගත්තා. මෙයාට ඉරිසියා හිතිලා. "ඔය ඉතිං කවුරුහරි හිනාවෙලා කතාබහ කළාම ඔරවං ඉන්ට පුළුවනෑ අර සමහර උදවිය වගේ!" නොදැනීම අඩුවෙලා තිබ්බ ගමන් වේගෙ ආයෙම වැඩි වුණා මගෙ ඒ උත්තරෙන්. මෙච්චර හරි කතා කළා මදෑ ගිනි අවුලුවගන්නෙ නැතුව. "ඔහොම කොච්චරවත් ඔරවං ඉන්ට එපා, ඔය ඇහි බැමි දෙක හා වේවි. අර ඒ කඩේ ළමයා වාගෙ හිනා වෙලා ඉන්ටකෝ…"

"ඒ හිනාව බල බල ඉන්ඩ වෙන්ඩැති ගෙදරත් එන්නංය කියලා  පොරොන්දු දුන්නේ!"

මට පොඩි මුට්ටියක් දාලා බලන්ට හිතුණා. මං පාර පැනලා මුතූ ළඟට ගියා. "ඇයි මං යන්ට එපාද?" මං ඇහැව්වෙ හඬ අඩු කරලා, කනටත් ඩිංගක් ළං වෙලා.

ඒ කන් දෙක රතු වෙච්චි හැටි! මට හිතුණෙම එපා කියයි කියලා. ඒත් ඉතිං මට හිතෙන හැම එකම හරියන්නෙ නෑ. "අනේ ඔය කවුරු කොහෙ ගියත් මගෙ මොකද!" ඕං ලැබිච්ච උත්තරේ! මටත් ලැජ්ජාවක් කියලා එකක් නෑනෙ, මේ හිච්චි කෙල්ලට කී වෙනි වතාවටද මේ පාච්චල් වුණේ? "ඕන අහක ගිහිං ඕන එකක් කරගන්න එකයි ඇත්තෙ!"

එහෙම කියලා තවත් හයියෙං යන්ට ගත්තෙ නැතෑ. මටත් තියෙනවා ඉවසීමේ සීමාවක් කියලා එකක්. පන්සලේදි අච්චර හරියක් කරලා තවම එක වචනෙකින් මගෙන් සමාව ඉල්ලුවෙ නෑ. එහෙම තියෙද්දි මං මෙච්චර හොඳින් කතා කරලත් බලාපල්ලකො මෙයාගෙ ගණං. ඔහෙ ගියදෙං. මංනං යන්නෙ නෑ තවත් කතාවට. එයාට ඕන නැත්තං මටත් ඕන නෑ! මං ඔහෙ යන්ට ඇරලා පහු වුණා. අර කිව්වා වගේ පුළුවං ඉක්මනට වැඩේ ඉවර කරගෙන මෙහෙං තොලොංචි වෙලා යන එකමයි හොඳ! නැත්තං මගෙත්-

"ආව්, අම්මේ!!!" 

ඒ ලතෝනිය ඇහුණෙ මුතූගෙන්. මං කොහොම එතනට ගියාද මං දන්නෙ නෑ, ඊළඟ මොහොතෙදි මං උන්නෙ බිම වැටිලා කකුල බදාගෙන උන්නු මුතූ ළඟ. අඟල් දෙකහමාරක් විතර දිග කටුවක් සෙරෙප්පු අඩිය පාසාරු කරගෙන ගිහිං වම් කකුලෙ ඇනිලා. කවුදෝ මන්දා කපලා දාපු කටු පිරිච්ච් කඳන් අතු වාගයක් පාර අයිනේ ගොඩ ගහලා, ඉන් එක අත්තක් පාරට වැටිලා. 

"මෙච්චර ලොකු අත්ත පෙනුණෙ නැද්ද මුතූ? පාර බලං යන්ට එපැයි!" මං හෙමින් සැරේ කටුව අයිං කරන්ට හදන ගමං කිව්වා.

"එපා, රිදෙනවා!!!" මුතූ කකුල ගැසුවා.

"මේක අයිං කරන්නෙ නැතුව පුළුවන්ද? ඔහොම ඉන්ට තව පාරවගන්නෙ නැතුව!" මං  කකුල හයියෙන් අල්ලගෙන හෙමින්සැරේ කටුව ඇද්දා.

"අනේ! ඌයි!" 

මට හොඳවැයින් පයින් පාරකුත් වැදුණා. එහෙම හරි යන්තං කටුව අයින් කරගත්තා පරිස්සමට. ඒත් ලේ ගලනවා ඕසෙට. ගිනි මද්දහන් වෙලාවනෙ. "නගා ළඟ තුවාළෙ ඔතන්ට මොකවත් තියෙනවද?" මුතූ නැහැයි කියන්ට ඔළුව වැනුවා. මං මගෙ සාක්කුවෙන් ලේන්සුව අතට ගත්තා. "මේ ලේ ගැලිල්ල නතර කරගන්ට එපැයි…" මං ලේන්සුවෙන් තුවාළෙ එතුවා. "ඔන්න දැං හරි. නැගිටින්ට පුළුවං නේද?" මං නැගිටලා අත දික් කළා. උඩ බලං ගිහින් කටු ඇනගත්තට මොකද, මගෙ ලේන්සුව කකුලෙ ඔතං හිටියට මොකද, ආඩම්බරේනං එක බිංදුවක් අඩු වෙලා නෑ. මං දික් කරාපු අත දැක්කෙ නැති ගාණට බිමට අත ගහගෙන ඔය නැගිටගත්තෙ. ඒ වුණාට ඉතිං එයා මගෙ උදව් නැතුව ඇවිදින හැටි බලමුකො! මං හිටියා ආයෙ පැනලා දෙන්න යන්නෙ නැතුව එයාම උදව් ඉල්ලනකල්. හිල් වෙච්ච සෙරෙප්පු කබලත් ආයෙම දාගෙන අඩියක් දෙකක් නොණ්ඩි ගගහා ගියා. යන්ට බෑ එයාට එහෙම. රිදෙනවා ඇති කකුල හොඳටම. මං ආයෙත් ළඟට ගියා.

"නගේ, එන්ට මාව අල්ලගෙන…" මං බලෙන්ම අත අල්ලගෙන වාරු දෙන්ට හැදුවා. 

"එපා එපා," විගහට මගෙ අත ගසලා දැම්මෙ නැතෑ. "මට අන්න අර පොල්ල ඇහිඳලා දෙන්නකෝ…" පාර අයිනේ ටිකක් එහායින් වැටිලා තිබ්බ රීප්පයක් පෙන්නලා කිව්වා. ඇති එහෙමවත් උදව්වක් ඉල්ලන්ට දිව නැමුණා. ඒකත් හැරමිටිය වාගෙ ඇන ඇන තව ටික දුරක් ගියා. මෙහෙම යන්ට ගියොත් ගෙදර යද්දි හැන්දැ වෙනවා විතරක් නෙවෙයි මෙයා කකුලත් තව ටිකක් පාරවාගන්නවා. ඒ තුවාළෙට බෙහෙත් බැන්දනං හොඳයි වැඩිය කල් මරන්නෙ නැතිව.

මං ආයෙමත් ළං වුණා. ඊළඟට මං අහපු පුරස්නෙ මං ඇහැව්වේ මුතූ ඒකට කොහෙත්ම කැමති නොවන බව හොඳ හැටි දැනගෙන. ඒත් මොකදෝ මන්දා මට එහෙම අහන්ටම හිතුණා. "මං මුතූව උස්සගෙන යන්ටද ගෙදරට?"

කෙල්ල එහෙමම නතර වුණා. අතේ තිබුණ පොල්ල අත් දෙකෙන්ම අල්ලගෙන ඉස්සුවා මට පතබාන්ට. ඇයි හත්දෙයියනේ මංම ඇහිඳලා දීපු පොල්ල! අකමැති එක කටිං කියන්ට බැරිද පොලු උරුක් කොරගන්නෙ නැතිව? 

"හරි හරි හරි," මං ඒ පොලු පාර මට වදින්ට කළියෙං අල්ලගෙන බොහොම පරිස්සමට පාත් කරලා ඈතට වුණා. "මට තේරෙනවා නගාට මගෙ උදව් ඕන නැති බව. ඒත් මට නගාගෙ තනියට මෙහෙම ඉබි ගමනෙං එන්ට හැටියක්නං නෑ, මං පරක්කු නොවී පන්සලට ආපහු යන්ට ඕනැ. මං ගියාට කමක් නැහැනෙ?"

ඔහෙ නෑ උත්තරයක්. බිමට ඔරවගෙන යනවා එයාගෙ පාඩුවේ. මගෙ මොකෝ. මං මට කොරන්ට පුළුවං සේරම කළා නොවැ. ඉං එහාට මක්කවත් කරන්ට එයැයි ඉඩක් දෙන්නෙ නැත්තං මං මක් කරන්ටද? "පරිස්සමෙන් යන්ට එහෙමනං…" මම එහෙමත් කිව්වා ඉතිං මනුස්සකමට. ඉං පස්සේ එයැයි උත්තරයක් දෙයිද නොදෙයිද බලන්ටවත් නොඉඳ මං එන්ට ආවා.


- මතු සම්බන්ධයි -